Connect with us

විශේෂාංග

ජීවන රඟමඩලෙන් සමුගත් සම්මානිත නිළිය

Published

on

ඔස්කාර් සම්මානය සඳහා නිර්දේශිත නිළියක වන  Gena Rowlands  , දශක හතකට ආසන්න කාලයක් සිය තිර දිවිය අවසන් කරමින්, අභාවප්‍රාප්ත වී තිබේ.

මිය යන විට ඇය 94 වන වියේ පසු වූවාය.

ඇගේ පළමු සැමියා වන අධ්‍යක්ෂ ජෝන් කැසවෙට්ස් සමඟ මුල්කාලීන ස්වාධීන සිනමාවේ ඇය කළ රඟපෑම් නිසා ජනප්‍රියත්වයට පත් රෝලන්ඩ්ස්, පසුකාලීනව 1998 දී සැන්ඩ්‍රා බ්ලොක් සමඟ කළ  “Hope Floats”   සහ 2004 දී තිරගත වූ “ද නෝට්බුක්” නිසා කා අතරත් කතාබහට ලක්වූවාය.

1974 හි  “A Woman Under the Influence සහ 1980 “Gloria”     සඳහා ඇකඩමි සම්මාන දෙකක් සඳහා නම්  වූ ඇය 2015 දී ගෞරව ඔස්කාර් සම්මානයෙන් පිදුම් ලබා තිබේ.

විශේෂාංග

ඡන්දදායකයින් “සුපිරි” නම්, අපේක්ෂකයින් “ඩප්පි” විය නොහැක!

Published

on

By

අපේ මැතිවරණ සංස්කෘතියෙහි දේශපාලන පක්ෂ වලට සහ අපේක්ෂකයින්ට දොස් නගන්නේ ඡන්දදායකයින්ගේ දෝස ගැන කතා නැතිව ය. ඡන්දදායකයින් “සුපිරි” නම්, අපේක්ෂකයින් “ඩප්පි” විය නොහැක. අපේක්ෂකයින් ඉදිරිපත් වන්නේද ඡන්දදායකයින්ගේ සමාජයෙන්ම වන හෙයිනි. එනිසා ඡන්දදායකයින් ඔවුන්ගේ ඡන්ද අපේක්ෂකයින්ට ලබා දෙන්නේ කුමන හේතුවකටදැයි ඡන්දදායකයින්ගෙන්ම ඇසිය යුතු ය. මේ ඒ සඳහා වන ප්‍රශ්න කිහිපයකි.

01. ඡන්දය දෙන්නේ ඇයි? නැතිනම්, ඡන්දය දිය යුත්තේ ඇයි?

ඡන්දය සතුව ඇත්තේ පුරවැසියෙකු, වඩාත් පැහැදිලිව කියන්නේ නම්, මේ සමාජයේ සාමාජිකයෙකු ලෙස පුද්ගලයෙකු සතු අත් හළ නොහැකි සමාජ වගකීමකි. එහි වෙනත් පෞද්ගලික කිසිවක් නැත. ඒ සමාජ වගකීම වන්නේ, මේ රටේ සමස්ථ ජනතාවගේම අනාගත අභිවෘද්ධිය, දියුණුව, දිවි පැවැත්මේ ගුණාත්මක තත්ත්වය, නිදහස් හා සාමකාමී, ස්ථාවර සමාජයක වර්ධනය කර ගැනීම වෙනුවෙන් පිළිගත හැකි වැඩ සැළැස්මක් ඉදිරිපත් කරන්නාවූ දේශපාලන පක්ෂයක්/කණ්ඩායමක් ආණ්ඩු පාලනයට පත්කර ගැනීමේ වගකීම ය. එනිසා ඡන්දය දිය යුත්තේ ඒ වෙනුවෙන් පමණි.

02. ඒ වගකීම ඉටු කිරීමට නම් පක්ෂ හෝ අපේක්ෂකයින් රටට ඉදිරිපත් කරන ඔවුන්ගේ ජාතික සංවර්ධන වැඩපිළිවෙලක් තිබිය යුතුය. සංවර්ධන වැඩපිළිවෙල යනු සාම්ප්‍රදායික මැතිවරණ පොරොන්දු ප්‍රකාශ නොවේ. රටේ සංවර්ධනය වෙනුවෙන් ආණ්ඩුවක් ලෙස ඔවුන් ක්‍රියාත්මක කරන වැඩපිළිවෙල පියවරෙන් පියවර පැහැදිලි කෙරෙන සැළසුමකි. ඔබ අතට එය පත් විය යුතුය. එය ඔබ කියවා තිබිය යුතුය. ප්‍රශ්නය, මෙතෙක් කිසිදු මැතිවරණයකදී ඔබගේ ප්‍රදේශයේ පක්ෂ නියෝජිතයෙකුගෙන් එවැනි සංවර්ධන සැළසුමක් ඔබ ඉල්ලා තිබේද? පක්ෂ නියෝජිතයෙකු එවැන්නක් ඔබට ලබා දී තිබේද?

වෙළඳ සන්නාහ නාම වැනි නම් යෙදූ මැතිවරණ පොරොන්දු ප්‍රකාශන නොවන සැබෑ “සංවර්ධන” සැළසුම් සැළකූ විට, ඒ ප්‍රශ්න දෙකටම, නිසැකයෙන්ම දිය හැකි පිළිතුර නම්, “නැත” යන්න ය. මේ සමාජයේ තවමත් පක්ෂ වෙතින් හෝ අපේක්ෂකයින්ගෙන් එවැනි ජාතික සංවර්ධන සැළසුම් කිසිවකුට ලැබී නැත. ඡන්දදායකයින් ඉල්ලා ඇත්තේද නැත. එනිසා එවැනි දේශපාලන සංස්කෘතියක් මේ සමාජයේ ගොඩ නැගී ඇත්තේද නැත.  

03. දැනට ප්‍රධාන වශයෙන් කතා වන්නේ ආර්ථික බංකොලොත් බවෙන් රට ගොඩ දැමීමය. ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ගිවිසුම් කොන්දේසි සමග ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමය. ඒ සම්බන්ධ ඔබට ගැටළු තිබේද? ඔබේ ඒ ගැටළු ඔබ අපේක්ෂකයින් වෙත යොමු කර තිබේද?

ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ කොන්දේසි සියල්ල සහ ආණ්ඩුව විසින් අත්සන් කළ සම්පූර්ණ ගිවිසුම පාර්ලිමේන්තුවට හෝ ඉදිරිපත් කර නැතැයි කියවුනත් ඒ වෙනුවෙන් පාර්ලිමේන්තුවේ හෝ ලොකු ඉල්ලීමක් නැත. පාර්ශව කිහිපයක් සමග ආණ්ඩුව එකඟ වූ ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමේ කොන්දේසි ගැන ඇසීමක්ද නැත.  ඒ සියල්ල සිංහල සහ දෙමළ භාෂා වලින් ප්‍රසිද්ධ කරන මෙන් පළමුව ඉල්ලා සිටිය යුතු වූවත් මේ සමාජයේ ඡන්දදායකයින් කිසිවකු එවැනි වගකීම් ගැන නොසිතන හෙයින් මේ රටේ ඡන්දදායකයින්ට ඒ කිසිත් ප්‍රශ්න නොවන්නේ යැයි පක්ෂ නායකයින් තීන්දු කිරීමේ වරදක් ඇත්තේද නැත.

04. අවුරුදු දෙකක පමණ කාලයක් ප්‍රධාන මාතෘකාව කරගෙන ඇති ආර්ථික අර්බුදය හැරුණු විට, මේ සමාජයේ ජීවත් වන්නකු ලෙස ඔබට වහා විසඳුම් ලැබිය යුතු වෙනත් බරපතල ප්‍රශ්න මේ සමාජයේ නොමැතිද?

කිසිදු මැතිවරණ වේදිකාවක, සමාජ ව්‍යසන හා සමාජීය විනය පිරිහීම ගැන වගකීමක් ඇතිව කෙරෙන කතා ඇසෙන්නේ නැත. සීඝ්‍රයෙන් වැඩිවන ස්ත්‍රී දූෂණ, බාලවයස්කාර දැරිවියන් දූෂණය කිරීම, ළමා අපචාර හා ලිංගික හිංසන, ලමුන්ට කුරිරු ලෙස සැළකීම හා ශාරීරිකව පහරදීම, කප්පම් ගැනීම, කොන්ත්‍රාත් මිනී මැරීම්, මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම් වැනි කිසිවක් පාලනය කරන්නේ හා වළකා ගන්නේ කෙසේදැයි කතා කරනු අසන්නට නැත. පාසල් හා උසස් අධ්‍යාපනයේ වාව ගත නොහැකි පිරිහීම, සෞඛ්‍ය සේවාවේ හැම අංශයක්ම අඩාලවීම, පොදු මගී සේවා ගැන කිසිදු අවධානයක් ඡන්ද ව්‍යාපාරයෙහි නොමැත. එවැනි කිසිවක් වෙත දේශපාලන පක්ෂවල හා අපේක්ෂකයින්ගේ අවධානයක් නොමැති වීමට ප්‍රධානම හේතුව නම්, ඒ කිසිවක් ගැන ඡන්දදායකයාගේ උනන්දුවක් නොමැතිවීමය. ඡන්දය දෙන්නේ ඒ කිසිවක් විසඳා ගැනීමට නොවන බව එබැවින් පැහැදිලි ය.

05. එවැනි කිසිවක් ගැන උනන්දුවක් ඔබට නොමැති නම්, එවැනි සමාජීය අර්බුද විසඳ ගැනීමට පිළිගත හැකි සාර්ථක වැඩපිළිවෙලක් ඉල්ලා සිටින්නට තරම් වුවමනාවක් ඔබට නොමැති නම්, ඔබ ඡන්දය දෙන්නේ කුමක් සඳහාද?

එයට කිසිදු ඡන්දදායකයෙකු ප්‍රසිද්ධියේ පිළිතුරු නොදෙනු ඇත. එයටද හේතු ඇත. මෙතෙක් ඉතිහාසයේ ඡන්දයක ඇති සමාජ වගකීම ගැන මේ සමාජයේ කතා කර නැති හෙයින් සමාජ වගකීමක් ගැන නොදන්නා ඡන්දදායකයා තම පෞද්ගලික කාරණා විසඳා ගැනීමට ඡන්දය හිලව් කිරීමට පෙළඹී ඇත. එය ප්‍රසිද්ධියේ කතා කළ යුතු කාරණාවක් නොවන්නේ යැයි ඒ ගැන කිසිවකු කතා නොකළත් එය ප්‍රසිද්ධ කතාවකි. 

මේ රටේ බරපතලම අර්බදුය ඇත්තේ එතැනය. කිසිදු ඡන්දදායකයෙකු තමන්ගේ ඒ සමාජ වගකීම ඉටු කිරීම වෙනුවෙන්, සර්වජන ඡන්දය පළමු වරට භාවිත කිරීමේ අයිතිය ලැබුණු 1931 රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභා මැතිවරණයේ සිට මෙතෙක් අවුරුදු 93 ක් කිසිදු මැතිවරණයක භාවිත කර නැත. මෙවර භාවිත වන්නේද ඒ වෙනුවෙන් නොවේ.

කුසල් පෙරේරා

2024 අගෝස්තු 26

Continue Reading

විශේෂාංග

කටකතා භීෂණය

Published

on

By

ලංකාවේ දේශපාලනය පුදුමාකාරය දේශපාලන කතිකාවද පුදුමාකාරය. විවිධ දේශපාලන ධාරාවන්ගේ මතවාදයන් සහ දේශපාලකයන්ගේ දේශපාලන ක්‍රියාකාරිත්වයේ ස්වභාවය සම්බන්ධයෙන්  ගෙන ආයුතු සාකච්ඡාව අභිබවමින් වෙනත් ඕපාදූපවලට සහ විකෘති කර ගොඩනගන කටකතාවලට ප්‍රමුඛතාවය ලබා දෙන්නට බොහෝ දේශපාලන පක්ෂ හා සම්බන්ධ ලියන්නෝ උත්සාහ කරමින් සිටිති.

මේ විකෘති දේශපාලන සංවාදයේ ප්‍රධාන වින්දිතයෙක් වන්නේ මාලිමාවයි. උදාහරණයක් ලෙස මාලිමාව බලයට පත්වුවහොත් පශ්චාත් මැතිවරණ භීෂණයක් ඇතිවිය හැකි බවට බංග්ලාදේශය ඇසුරෙන් ගෙන එන ව්‍යාජ මතය දැක්විය හැකිය. පශ්චාත් මැතිවරණ භීෂණය ගැන  මෙතරම් කතා කරන්නේ ඒ සම්බන්ධයෙන් ඉහළම පළපුරුද්ද ඇති කණ්ඩායම් වීම දෛවයේ  සරදමකි.

1977 එජාප රජය පත්වූ වහාම ඇතිවූ දේශපාලන පලිගැනීම් විවිධාකාරය. එය විරුද්ධ පාක්ෂිකයාගේ දේපල විනාශය, මංකොල්ලයේ සිට රජයේ සේවකයන් ප්‍රතිවිරුද්ධ දේශපාලනය කල වරදට ලැබූ, දඬුවම් ස්ථාන මාරු දක්වා විහිදුනේය.

රත්න ශ්‍රී විජේසිංහයන්ගේ කවි කල්පනාවකින් ගොඩ නැඟුණු කපුගේ ගායකයාණන් ගයන   ” මගෙ බිසවුනේ අසාපන් නුඹ මන්ද්‍රි දේවි නොවුනේ” ගීතය එජාප සමයේ දේශපාලන පලිගැනීමකට දුෂ්කර ප්‍රදේශයකට ස්ථාන මාරු  ලැබීම සම්බන්ධයෙන් නිර්මාණය වූ ගීතයකි. එකල සිදු වූ දේශපාලන පලිගැනීම්වල කෲරත්වය සහ එයින් පීඩාවට පත්වූ පීඩිතයන්ගේ ප්‍රමාණය සම්බන්ධයෙන් අදහසක් ලබා ගැනීමට  මෙවැනි ගීත සාහිත්‍යයක් නිර්මාණය වීමම ප්‍රමාණවත් ය.

ජේ ආර්ගේ දේශපාලන පලිගැනීම්වල අග්‍රඵලය වන්නේ අසූවේ ජූලි වර්ජකයන්ගේ රැකියා අහිමි කිරීමයි.  වැඩි වූ බඩු මිලට සරිලන ලෙස වැටුප වැඩිකරන ලෙස ඉල්ලා රාජ්‍ය සේවකයන් ගත් වෘත්තීය සමිති ක්‍රියා මාර්ගය ජේආර් කුඩුපට්ටම් කර දමනු ලැබුවේ දහස් ගණනක රැකියා අහිමි කරමිනි.

දාහත් වසරක එජාප පාළනය අවසානයේ බලයට පත් චන්ද්‍රිකා රජය දේශපාලන පලිගැනීම්  කොමිසමක්  පත් කරනු ලැබූවේ දාහත්වසරක එජාප පාලනයෙන් බැටකෑ වින්දිතයන්ට සහන සැලසීමටය. මේ ආකාරයට ගෝඨාබය පාලනය තෙක් සෑම ආණ්ඩු පෙරලියකදීම බලයට පත් නව රජයන් දේශපාලන පලිගැනීම් විභාග කිරීමට ආයතන ස්ථාපිත කළේය. ඒවායේ නිර්දේශ අනුව වින්දිතයන් කියා ගන්නා අයට වන්දි ගෙව්වේය, රැකියාවල උසස්වීම් ලබා දුන්නේය, වෙනත් වරදාන ප්‍රධනය කළේය.  

එනයින් බලනකල රාජ්‍ය බලය අවභාවිතා කරමින් සිදු වූ  දේශපාලන පලිගැනීම් එජාපයේ සහ ශ්‍රිලනිපය ප්‍රමුඛ සන්ධානයන් හි මූලයටම බැසගත් සම්ප්‍රදායක් ලෙස කිව හැකිය.  අද මාලිමා පාලනයක් සම්බන්ධයෙන් තේ කෝප්පයේ කිඹුලන් දකින ඊනියා නිදහස් මතධාරීන් මාලිමා පාලනයක දේශපාලන පලිගැනීම් ගැන සමාජයට විස අදහසක් නිකුත් කරන්නේ දේශපාලන පලිගැනීම ඔවුන්ගේ ශබ්දකෝෂයේ සහ විෂය පථය තුල ඇති සංකල්පයක් නිසාය.  විරුද්ධ දේශපාලනයක් කල පමණින් අනෙකා දඬුකඳේ ගැසීමට තරම් මාලිමාව චූල මතයක් ඇති  දේශපාලන ව්‍යාපාරයක් නොවන අතර විවේචනයෙහි සහ විසම්මුතියෙහි අගය  රාජ්‍යයක පාලනයේදී අත්‍යාවශ්‍ය අංගයක් බව මාලිමාව දන්නේය.

අද වනවිට මාලිමාවෙහි නායකත්වයට එල්ල කරන්නට චෝදනා නැත, කලහැකි එකම දෙයනම්  කටකතාවලින් භීතියක් සමාජගත කිරීමයි, රටෙහි ජනතාවට මේ පාලනය සහ පාලකයන් ගැන අදහසක් ඇත, අදහසක් නැත්නම් පොඩි පරීක්ෂණයකින් අදහස ලබා ගත හැකිය. ඔබ  ඡන්දය දුන් අවසාන මැතිවරණයේ ඡන්දය ලබා දුන් දේශපාලන පක්ෂය සහ අපේක්ෂකයන් මතක් කරන්න, ඔවුන් දැන් සිටගෙන ඇති ස්ථානය ඔබ බලාපොරොත්තු වූ ස්ථානයදැයි සිතන්න.

උපුල් කුමරප්පෙරුම

Continue Reading

විශේෂාංග

ෂාරුක් ඛාන්ට සුවිශේෂී සම්මානයක්

Published

on

By

ඉතාලියේ පැවති ලොකාර්නෝ චිත්‍රපට උළෙල දී ශාරුක් ඛාන් කලාවට සිදුකළ මෙහෙවර අගය කරමින් ඔහුට සම්මානයක් පුදකර තිබේ.

ලොව සුපිරි තරු ශාරුක් ඛාන්ට ‘පාර්දෝ අල්ලා කරියේරා’ නමැති මෙම සම්මානය ලබාදෙමින් ලොකාර්නෝ චිත්‍රපට සංස්ථාවේ සභාපති පවසා ඇත්තේ ඔහු සිය දක්ෂතාව හරහා ලොව බිලියන ගණනකගේ සිහිනවලට පණ පොවා ඇති බවය.

එම සම්මානය ලොව අති සුපිරි වෙනසක් සිදුකළ නළුවන්ට ජීවිතයේ එක්වරක් පමණක් ලබාදෙන සම්මානයකි.

ඉතාලියෙන් ලැබුණු මෙම අගය කිරීම තමන්ට ඉතා වටිනා බවත්, කලාව හරහා සියළුදෙනාට ආදරය ලබාදීම තම අරමුණ බවත් එහි රැස්ව සිටි තම ආදරණීය ප්‍රේක්ෂකයින් අමතමින් සුපිරි නළු ෂාරුක් ඛාන් ප්‍රකාශ කර තිබේ.

පසුගිය වසර 35ක කාලය තුළ බිංදුවේ සිට පටන් ගත් තම සිනමා දිවිය තුළ ලද මෙම සම්මානය තවතවත් ජනතා ආදරය දිනාගන්නා නිර්මාණ බිහිකිරීමට තමන්ට හේතුවන බව ඔහු සඳහන් කළේය.

Continue Reading

Trending

Copyright © 2023 Sri Lanka Mirror. All Rights Reserved