Connect with us

විශේෂාංග

කොළඹ අයට ගණන් හදන්න, ගමේ අයට අජීර්ණෙ හැදෙන 2023 අයවැය

Published

on

හැම අවුරුද්දකම ආණ්ඩුව වෙනුවෙන් මුදල් ඇමතිවරයා ඊළඟ අවුරුද්ද සඳහා ඉලක්කම් තොගයක් එක්ක වාර්ෂික අයවැයක් කියලා හෑල්ලක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරනවා. ඒවා එකතු කරගෙන කොළඹ මැදපංතිකයින් සහ ආර්ථික විශේෂඥයින් ඒ ඉලක්කම් එකතු කරන, අඩුකරන බෙදන විද්වත් සංවාද සතියක් දෙකක් පවත්වනවා. ගමේ දුප්පතුන් අහුවෙන දෙයක් කාලා ඊළග දවසේ අජීර්ණේට බෙහෙත් හොයනවා. මෙදා ආණ්ඩුවේ මුදල් ඇමති වශයෙන් ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ ඉදිරිපත් කළ 2023 අයවැයේ තියෙන්නේ පොඩි වෙනසයි. නගරේ දුප්පතුන්ටයි ගමේ බහුතරයටයි මෙදා අජීර්ණේට බෙහෙත් හොයන්න, යන්න එන්න තැනක්වත් ඉතිරිකරලා නැහැ වගෙයි.

අයවැය ගැන කියනවා නම්, මානව හිමිකම් සංවිධාන වැදගත් කාරණාවක් ලෙස බරක් නොතිබ්බට, සිංහල මන්ත්‍රීවරුන්ට වගක්වත් නොතිබුණාට, දෙමළ මන්ත්‍රීවරුන්ට ඇත්ත ගැටළුවක් වෙන්නේ යුද්ධය අවසන් කෙරුණු 2009 න් පස්සේ හැම අවුරුද්දෙම වැඩි කළ ආරක්ෂක වියදම් වික්‍රමසිංහ ජනාධිපති විසින් මහජන ආරක්ෂාවත් සමග 2023 අවුරුද්දට රුපියල් බිලියන 539 ක් දක්වා වැඩිකර තිබීමයි. මහජන වියදම් අඩු කළ යුතුව තිබියදී යුද්ධයක් කරැල්ලක් නැති රටකට මෙපමණ විශාල වියදමක් මොනවටදැයි යන්න ඇත්ත ප්‍රශ්නයක්. ඒකට වික්‍රමසිංහගේ නොකියන උත්තරය තමයි ඔහු ඉදිරි කාලයේ රාජ්‍ය මර්දනය තව දැඩිව ක්‍රියාත්මක කරන්න වෙයි කියලා ගණන් බැලීම.

විපක්ෂයේ මන්ත්‍රීවරයෙකුවන ස.ජ.බ ගෝෂක මරික්කාර් කියා තිබුණේ මේක බොල් අයවැයක් කියලා. වැදගත් කිසිවක් එහි නැතැයි කියපු මරික්කාර්ගේ විස්තරයට අනුව, අයවැයෙහි ඇතැම් දත්ත ව්‍යාජ දත්ත. වැඩසටහන් සමහරක් ප්‍රායෝගික නැහැ. කුඩා සහ මධ්‍යම පරිමාන ව්‍යාපාර හා අපනයන සඳහා කිසිදු දිරි ගැන්වීමක් නැහැ. අපනයනකරුවන්ට පැනවූ බදු වහා අඩු කළ යුතුයි. ස.ජ.බයේ පමණක් නෙවෙයි, රටේම ආර්ථික විද්‍යා ඔස්තාර් වශයෙන් පෙනී සිටින හර්ෂා ද සිල්වා පාර්ලිමේන්තුවේදී කියා තිබුණේ ජනාධිපති ඉදිරිපත් කළ 2023 අයවැයෙහි “ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ” ඉතා නිවැරදි යැයි කියලා. ජනාධිපතිගේ ආර්ථික ලිබරල්වාදය අනර්ගයැයි කියුව හර්ෂා අහලා තිබුණේ “නමුත් කෝ ඔබගේ දේශපාලන ලිබරල්වාදය” කියලා.

ලිබරල් ආර්ථිකයක් කියලා හර්ෂ වර්ණනා කරන මේ ජාවාරම්කාර වෙළඳපල ආර්ථිකය සමග හර්ෂලා කතා කරන “සමාජීය වෙළඳපල ආර්ථික” නිකම් තොරොම්බල් කතා පමණයි. මේ දූෂිත ජාවාරම්කාර ආර්ථිකයේ පාරිභෝගික නිදහසක් කියලා වෙළඳපල තේරීමේ නිදහසක් තියෙන්නේ නගරයේ මැදපංතික හා ඉහළ පැලැන්තියේ අයට පමණයි. ඉන් එහාට මේ ජාවාරම්කාර ආර්ථිකය වැදගත් විදියට පුළුල් කරන්න බැහැ. ඒ නිසා අනෙක් අති බහුතරය ඉන්නේ වෙළඳපල වාටියේ. ඔවුන්ට අහුලන්න තියෙන්නේ සිල්ලර අත්‍යාවශ්‍ය භාණ්ඩ ටික විතරයි. නමුත් ඒවත් ඔවුන්ගේ මිලට නෙවෙයි. මැදපංතිකයින්ගේ මිලට.

මේ අයවැය රටට අදාල වන්නේ මරික්කාර්වත් හර්ෂවත් කතා කරන දූෂිත ආර්ථිකය නැවත හැදීමේ ලිබරල්වාදයකට නෙවෙයි. එයාලගේ පැලැන්තියේ නගරවාසීන්ගේ සාකච්ඡාවල සංවාදවල කෙරෙන ගණන් හැදීම්වත් නෙවෙයි. මේකේ කතා කරන්න තියෙන්නේ මේ අයවැය යෝජනා කොයිතරම් දුරකට අප හසුවෙලා ඉන්න දැවැන්ත අර්බුදයෙන් ගොඩ එන්නට අපට උදව්වේද කියන කතාවයි. ණයටවත් සොයා ගන්න බැරි ඩොලර ප්‍රමාණය උපයා ගැනීමට අයවැයෙන් කෙරෙන යෝජනා මොනවද කියන කතාවයි.

මේ රටට නැතුවම බැරි, ඉතාම අත්‍යාවශ්‍ය ඉන්ධන, එල්.පී ගෑස්, ඖෂධ, දෛනික පරිභෝජනයට අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර හා භාණ්ඩ පිරටින් ගෙන්වා ගැනීම සඳහා අවශ්‍ය අවම ඩොලර ප්‍රමාණය ණයටවත් හොයා ගැනීමට නොහැකි බංකොලොත් තත්ත්වයකටයි අපව පත්කරලා තියෙන්නේ. සාමාන්‍ය මිනිසා මුහුණ දෙන අර්බුදය ඒකයි. වික්‍රමසිංහලා, නන්දලාල්ලා, හර්ෂලා කතා කරන ආර්ථිකය ඒ සඳහාවත් ඩොලර් උපයා ගන්න හැකි ආර්ථිකයක් නෙවෙයි. ඒ නිසා හැම අවුරුද්දෙම ආනයන – අපනයන වෙළඳ හිඟය පියව ගන්න අපට ඩොලර ණයට ගන්න සිද්ධ වුනා. ඊට අමතරව පසුගිය දසකයකට වැඩි කාලයේ යටිතල පහසුකම් දියුණු කරන්න කියලා ඕනේ ඒවටයි, එපා ඒවටයි කර තියන්න බැරි තරම් බරට ආණ්ඩු ඩොලර ණයට ගත්තා.

දේශීය ආර්ථිකයත් පාඩු ලබන ආර්ථිකයක්. ඒකේ අයවැය හිඟය පියවා ගන්නත් රුපියල් ණයට ගන්න සිද්ධ වුනා. ආණ්ඩු ගණන් හැදුව දේශීය ආදායම් කවමදාවත් එකතු වුනේ නැහැ. ලොකු ජාවාරම්කාරයින් බදු ගෙව්වේ නැහැ. බදු ගෙවන අයත් නිවැරිදව ඒ බදු ගෙව්වා කියලා මම හිතන්නෙ නැහැ. ආණ්ඩු පක්ෂ බදු නොගෙවන ජාවාරම්කාරයින්ට දඩ ගසා බදු එකතු කරන්න කවදාවත් උනන්දු වුනේ නැහැ. ඒ වෙනුවට පොඩි මිනිහත් වටකරන වක්‍ර බදු පනවලා ආදායම් එකතු කරන්න තමයි හැම ආණ්ඩු පක්ෂයක්ම පියවර ගත්තේ. ජයවර්ධන 78 පටන් ගත්ත මේ විවෘත වෙළඳපල ආර්ථිකය හැම ආණ්ඩුවක්ම තල්ලු කරගෙන ආවේ ණයට.

මේ 2023 අයවැය මගින් මුදල් සෙවිය යුතු දැනට ගෙවන්න තියෙන ණය පොලී ප්‍රමාණය රුපියල් බිලියන 2,193 යි. ඒ වාර්ෂික අයවැය හිඟය එකතු කරන්නේ නැතිවයි. ඒකත් එකතු කළ විට මුළු ගණන රුපියල් බිලියන 2,404 යි. ඊට අමතරව, කලින් ගත් ණය ගෙවන්නත් තියෙනවා. ඒවා එකතු කළ විට 2023 අවුරුද්දේ ආණ්ඩුවට රුපියල් බිලියන 7,879 ක ආදායමක් හොයන්න වෙනවා.

ඩොලර ණය ගෙවීම් ඊටත් වඩා බරපතල්. දැනට ගණන් හදන ආකාරයට 2023 වසරේ ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ ණය ප්‍රමාණය ඇමෙරිකානු ඩොලර මිලියන 50,000 ක් පමණ වෙන්න ඉඩ තියෙනවා. ඒවා ගෙවන්න ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලින් ඩොලර දෙන්නේ නැහැ. ජා.මූ.අරමුදලින් ඉදිරි අවුරුදු 03 ට ලැබෙන්නේ උපරිම ඩොලර බිලියන 02.9 යි. ඒකත් කොටස් වශයෙන්. එනිසා 2023 දී ඩොලර බිලියනයකට (මිලියන දහක්) වඩා ලැබෙන එකක් නැහැ. ඒ මුදල් දේශීය වියදම් සඳහා යොදා ගන්නට අවසර ලැබුණත් නැතත් විදේශ ඩොලර ණය තොගේට ඉතිරි වෙනවා.

මේ ඩොලර ණය පියවන ක්‍රමයක් තියා ලබන අවුරුද්දේ ආනයන අපනයන වෙළඳ ශේෂය පියවීම සඳහා විදේශ විනිමය ඉපැයීමේ ප්‍රායෝගික යෝජනාවත් මේ අයවැයේ කොතැනකවත් නැහැ. ලංකාවට පැමිණෙන සංචාරකයින් ලක්ෂ ගණනින් වැඩි කරන යෝජනා අන්තිම මුලාවක්. සංචාරක ව්‍යාපාරයෙන් ලබන ආදායම් ඇස්තමේන්තු ව්‍යාජ ඇස්තමේන්තු. කාමර පිරුණට බහුතරයක් සංචාරකයින් චූන් පාන් පස්සේ දුවන, කිඹුලා බනිස් කන කට්ටිය. ඒ අය අපේ රටේ වියදම් කරන ඩොලර ගාණ කොහෙවත් ගණන් හැදෙන්නේ නැහැ. සංචාරක ව්‍යාපාරය දියුණු කරන කතා වලින් කෙරෙන්නේ දේශපාලන වාසි සඳහා සංචාරක ක්ෂේත්‍රයේ ජාවාරම්කාරයන්ට බදු සහන ලබාදීම පමණයි.

විදේශ සංක්‍රමණික ශ්‍රමිකයින් මගින් ඩොලර ගෙන්වා ගැනීමත් හිඟන වැඩක්. රටේ මිනිසුන් ගැහැණුන් පිටරට පටවලා ඩොලර හොයනවා කියන්නේ, කරන්නට කිසිවක් නැති වුනාම ගෙදර ඉන්න පොඩි එවුන්ට කන්න දෙන්න තරුණ මවක් තමන්ගේ සිරුර විකුණනවා වගේ වැඩක්. දැනට සංක්‍රමණික ශ්‍රමිකයින්ගෙන් උපයා ගන්න ඩොලර ප්‍රමාණය පසුගිය වසරවල සාමාන්‍යයක් වශයෙන් මිලියන 600 ක් පමණ වෙන්නේ. ගමේ අහිංසක තරුණ තරුණියන් පිටරට වලට යවලා ඒ මුදල දෙගුණ කර ගන්න වෙන්නේ නැහැ. ඒකට කොළඹ මැදපංතික නෝනලා පිටරට යවලා පුළුවන් වෙයිද කියන එකත් සැකයි.

ලොකුවට කතා කරන ජා.මූ. අරමුදලේ සහාය කියන්නේ දේශීය ආර්ථිකයේ ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම් සහ බදු අයකිරීම් වෙනුවෙන් ඇති පොරොන්දු පමණයි. ඒවාට අදාල අයවැය යෝජනා සමග පාසල් 1,000 ට නොමිලේ අන්තර්ජාල පහසුකම් ලබා දීම, විශ්ව විද්‍යාලවල උපාධි සඳහා ගුණත්ව සහතික හා පිළිගැනීමේ මණ්ඩලයක් වෙනුවෙන් රුපියල් මිලියන 100 ක් ලබා දීම, ඌව වෙල්ලස්ස විශ්ව විද්‍යාලයට වෛද්‍ය පීඨයක් සඳහා රුපියල් මිලියන 200 ක් වෙන් කිරීම වැනි ජනප්‍රිය නමුත් නෙකෙරෙන යෝජනා තමයි අයවැයේ තියෙන්නේ. අයවැයේ තියෙන යෝජනා වලින් නිශ්චිතව උපයාගත හැකි විදේශ විනිමය කොපමණදැයි කිව හැකි ආර්ථික විශේෂඥයෙකු ඉන්නවාදැයි මම දන්නේ නැහැ.

මේ 2023 අයවැයෙන් ජා.මූ.අරමුදලේ යෝජනා ක්‍රියාත්මක කිරීමෙන් අවසන් වශයෙන් කෙරෙන්නේ තව වටයක් ඩොලර ණය ගැනීමට බටහිර බලවතුන්ගේ සහාය සමග ජාත්‍යන්තර ශ්‍රේණිගත කිරීමේ පොඩි උසස්වීමක් ලබා ගැනීම පමණයි. වෙනත් ප්‍රයෝජනවත් කිසිවක් ජා.මූ.අරමුදලේ සහායෙන් සිදුවන්නෙත් නැහැ. මේ අයවැයෙන් සිදුවන්නෙත් නැහැ.

ඒ නිසා කොළඹ ඉහළ පැලැන්තියත් ජාවාරම්කාර ව්‍යාපාරිකයිනුත් ඒ ආශ්‍රිතව සුවපහසු යැපීම් ක්‍රම නඩත්තු කරන වෘත්තික පිරිසුත් ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල වෙනුවෙන් මුදල් ඇමති වික්‍රමසිංහ 2023 අයවැය කියලා ඉදිරිපත් කළ යෝජනාවල ඔවුන්ට අදාලවන අයුරු ගුණ දොස් සංවාදයට ගන්නා නමුත්, දැනටත් බාගෙට හාමතේ ඉන්නා බහුතර ජනතාවට සිදුවෙන්නේ අයවැයෙන් පසු ක්‍රියාත්මක කෙරෙන බදු නිසා තව වරක් ඉහළ නගින බඩු මිල, ප්‍රවාහන, විදුලිය හා සේවා ගාස්තු නිසා අතට අහුවෙන දෙයක් කාලා මේ ආර්ථික අජීරණේට බෙහෙත් ඉල්ලා විලාප දෙන්න විතරයි.

– කුසල් පෙරේරා

2022 නොවැම්බර 16

විශේෂාංග

‘අදානිගේ කොරිඩෝව දිගේ යන්න නම් කුරුල්ලන්ට අට ගහන්න පුරුදු කරන්න වෙනවා.’

Published

on

By

ලෝකයේ කුරුල්ලන් සංක්‍රමණය වන ප්‍රධාන මාර්ග අටෙන් එකක් වන මධ්‍යම ආසියානු සංක්‍රමණික මාර්ගයේ (Central Asian Flyway) ගමනාන්තය වූ ශ්‍රී ලංකාව කුරුලු පරාදීසයකි. කිලෝමීටර් දහස් ගණනක් දුර ගෙවාගෙන රටවල් 30කින් සංක්‍රමණික කුරුල්ලෝ ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණෙති. එලෙස පැමිණෙන කුරුල්ලන් මිලියන 15ක් පමණ වසරකට ශ්‍රී ලංකාවට ඇතුළු වන බවට පර්යේෂකයන් ඇස්තමේන්තු කර ඇත. මන්නාරම ශ්‍රී ලංකාවට කුරුල්ලන් ඇතුළුවන ප්‍රධාන මාර්ගයකි.

ඊට අමතරව උතුරු පළාතට අයත් මන්නාරම දූපත යනු ධීවර ප්‍රජාව ජීවත් වෙන, ඊටම අවේණික වූ සුවිශේෂී පරිසර පද්ධති දක්නට ලැබෙන, ශ්‍රී ලංකාවේ ඉතිහාසය හා බැඳුනු, කලාපයේ භූ දේශපාලනික වශයෙන් ද ඉතා සංවේදී ප්‍රදේශයකි. එබැවින් මන්නාරමේ නව සුළං බලාගාර ව්‍යාපෘතිය කුරුල්ලන්ට පමණක් බලපාන ගැටලුවක් ලෙස ලඝු කළ නොහැක.

නමුත් එම වටිනාකම් නොසලකා, සංක්‍රමණික කුරුල්ලන් ශ්‍රී ලංකාවට නොපැමිණෙන කාලයක, අවිද්‍යාත්මක පරිසර ඇගයීම් වාර්තාවක් සකස් කර නීති විරෝධී අයුරින් සීමා සහිත අදානි හරිත බලශක්ති ශ්‍රී ලංකා සමාගමට මන්නාරමේ සුළං බලාගාර ව්‍යාපෘතියක් සඳහා අවසර ලබා දීමට රාජ්‍ය ආයතන ද ක්‍රියා කරමින් සිටින බවට පාර්ශව රැසකින් චෝදනා එල්ල වේ.

‘මන්නාරමේ කුරුල්ලෝ මිලියනයක් විතර නතර වෙනවා’

අදාළ සුළං බලාගාර ව්‍යාපෘතිය අනුමැතිය ලබා දීම සඳහා සකස් කළ පරිසර ඇගයීම් වාර්තාව (EIA – Environmental Impact Assessment) මධ්‍යම පරිසර අධිකාරිය විසින් ප්‍රසිද්ධ කර ඇති අතර මාර්තු 06 වැනිදා තෙක් මහජන අදහස් සඳහා විවෘතව පවතී.

මේ ගැටලුව දැන් කරලියට පැමිණ තිබෙන්නේ අදාළ සුළං බලාගාර ව්‍යාපෘතිය අනුමැතිය ලබා දීම සඳහා සකස් කළ පරිසර ඇගයීම් වාර්තාව (EIA – Environmental Impact Assessment) මධ්‍යම පරිසර අධිකාරිය විසින් ප්‍රසිද්ධ කර මාර්තු 06 වැනිදා තෙක් මහජන අදහස් සඳහා විවෘත කර ඇති බැවිනි. නමුත් නැගෙන චෝදනා සුනිත්‍ය බලශක්ති අධිකාරිය මෙන්ම පරිසර ඇගයීම් වාර්තාව සකස් කල විශේෂඥ කමිටුව ප්‍රතික්ෂේප කරති.

”ලංකාවට එන කුරුල්ලන්ගෙන් මිලියනයක් විතර ඔක්තෝම්බර් සිට මාර්තු අතර කාලයේ මන්නාරමේ නතර වෙනවා. නමුත් සංක්‍රමණික කුරුල්ලෝ නැති කාලයක අධ්‍යනයක් කරලා ඒකෙන් සංක්‍රමණික කුරුල්ලන්ට ගැටලුවක් වෙන්නේ නෑ කියලා මේ වාර්තාවෙන් කියනවා. ඒක බරපතල තාක්ෂණික වැරද්දක්. දෙවැනි කාරණය මේ වාර්තාව හදපු අය උදේ 6 ඉඳන් හවස 6 වෙනකං දවල්ට කැලේ ඇවිදලා තමයි තොරතුරු රැස්කලා කියන්නේ. චන්ද්‍රිකා තාක්ෂණය පාවිච්චි කරලා අපි විද්‍යාත්මකව පෙන්නලා දීපු කාරණයක් තමයි සංචාරක කුරුල්ලෝ දහස් ගාණක් පියාඹන්නේ රෑට. සමහර විට එක රංචුවේ කුරුල්ලෝ ලක්ෂ දෙකහමාර, ලක්ෂ හතර ඉන්නවා. ඉතිං දවල්ට කැලේ ගිහිං රෑට අහසේ පියාඹන කුරුල්ලෝ ගැන කියන්නේ කොහොමද? යනුවෙන් කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ සත්ව විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ මහාචාර්ය සම්පත් සෙනවිරත්න BBC සිංහල සේවයට පැවසුවේය.

පරිසර බලපෑම් තක්සේරු වාර්තාව: කුරුල්ලන්ට ගමන් කිරීමට ඇති කොරිඩෝව කහ වර්ණයෙන් දක්වා ඇත.

”අනික් විහිළුව මේකේ කියනවා කුරුල්ලන්ට යන්න කොරිඩෝවක් ඇඳලා තියෙනවා. ඒකෙ දිගේ යන්න නම් හැරෙන තැන්වල බෝඩ් ගහලා තියෙන්න ඕනා. අදානිගේ මැප් එකයි EIA වාර්තාවයි සමපාත කළහම පේනවා කොරිඩෝව මැද්දේත් සුළං මෝල් තියෙනවා. අදානිගේ කොරිඩෝව දිගේ යන්න නම් කුරුල්ලන්ට අට ගහන්නත් පුරුදු කරන්න වෙනවා. මේක ඇඳලා තියෙන්නේ මෙතන කොහොම හරි සුළං මෝල් ව්‍යාපෘතියට අවසර දෙන්න කියලා පේනවා.” යනුවෙන් මහාචාර්ය සම්පත් සෙනවිරත්න වැඩිදුරත් කියා සිටියේය.

කුරුලු පාරාදීසයක් බවට පත්ව ඇති මන්නාරම දූපත සහ ඒ අවට කලාපයේ පරිසර විද්‍යාත්මක වැදගත්කම සැලකිල්ලට ගෙන ආදම්ගේ පාලම ජාතික වනෝද්‍යානයක් ලෙස ද, වෙඩිතලතිව් ස්වභාවික රක්ෂිතයක් ලෙස ද, වන්කලෙයි අභය භූමිය අන්තර්ජාතික වශයෙන් වැදගත් රැම්සා තෙත් බිමක් ලෙස ද ප්‍රකාශයට පත්කර ඇත.

එහෙත් ආදම්ගේ පාලම ජාතික වනෝද්‍යාන ලැයිස්තුවෙන් ඉවත් කිරීමටත් වෙඩිතලතිව් රක්ෂිත තත්ත්වයෙන් නිදහස් කිරීමටත් වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට ඉල්ලීම් ඉදිරිපත් වී ඇති පසුබිමක සුළං බලාගාර ව්‍යාපෘතිය කරලියට පැමිණ තිබේ.

මන්නාරමේ කුරුල්ලන් සංක්‍රමණය වන ගමන් මාර්ගය කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ මහාචාර්ය සම්පත් සෙනවිරත්නගේ ප්‍රධානත්වයෙන් චන්ද්‍රිකා තාක්ෂණය ඇසුරෙන් නිරීක්ෂණය කළ අවස්ථාවක්.

අදානිගේ මේ ව්‍යාපෘතිය කුමක් ද?

යෝජිත මන්නාරම සුළං බලශක්ති ව්‍යාපෘතිය (අදියර II) යටතේ මෙගා වොට් 250ක ධාරිතාවක් නිෂ්පාදනය කිරීමට සැලසුම් කර ඇති අතර අලුතින් සුළං ටර්බයින් 52ක් ස්ථාපිත කෙරේ. පරිසර ඇගයීම් වාර්තාවේ දැක්වෙන පරිදි දැනට ක්‍රියාත්මක තම්බපවනි සුළං බලාගාරයට සමාන්තරව, මන්නාරම දූපතේ බොහෝ ප්‍රදේශයක් ආවරණය වන පරිදි නව සුළං ටර්බයින් ස්ථානගත කෙරේ.

වාර්ෂිකව ගිගාවොට් පැය 1048ක විදුලිය නිෂ්පාදනය කිරීමට සැලසුම් කෙරේ. එමගින් වාර්ෂිකව හරිතාගාර වායු මෙට්‍රික් ටොන් මිලියන 0.8කින් අඩු කෙරෙන අතර වාර්ෂිකව ඉන්ධන සඳහා වැය කරන මුදල රුපියල් බිලියන 18ක ඉතිරියක් වන බවට ගණන් බලා තිබේ. ශ්‍රී ලංකා සුනිත්‍ය බලශක්ති අධිකාරිය විසින් 2014 අප්‍රේල් 17 වැනි දින අංක 1852/2 දරණ ඇති විශේෂ ගැසට් පත්‍රය මගින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද ‘බලශක්ති සංවර්ධන ප්‍රදේශය තුළ’ හෙක්ටයාර 202ක භූමි ප්‍රදේශයක් තුළ මේ ව්‍යාපෘතිය ක්‍රියාත්මක වේ.

අදානි සමාගම ශ්‍රී ලංකා රජය හා ගිවිසුම්ගතව සිටින්නේ මන්නාරම සහ පූනරීන්හි මෙගාවොට් 500ක සුළංබල ව්‍යාපෘතියක් දියත්කිරීම සඳහා ය.

රජයේ නියාමන ආයතනයක් ව්‍යාපෘති යෝජකයා වුණේ කොහොම ද?

ශ්‍රී ලංකා සුනිත්‍ය බලශක්ති අධිකාරිය මෙම ව්‍යාපෘතියේ, ව්‍යාපෘති යෝජකයා ලෙස කටයුතු කරයි. ඔවුන් මේ සඳහා කර ඇති මැදිහත්වීම නීති විරෝධී බව ආචාර්ය ජගත් ගුණවර්ධන BBC සිංහල සේවයට පැවසුවේය.

”මෙතන වැරදි තුනක් වෙනවා. හරිනම් පරිසර බලපෑම් තක්සේරු වාර්තාව (EIA) එක කරලා ඒක අනුවයි හරි තැනක් තෝර ගන්න ඕනා. නමුත් මෙතන විකල්ප ස්ථාන හඳුනා ගැනීමකින් තොරව මන්නාරම මුලින් තෝරාගෙන බොරුවට EIA එකක් කරන්නේ. පරිසර පනතේ හැටියට ඒ විකල්ප ස්ථාන හඳුනා ගැනීම මෙතන දී සිද්ධ වෙලා නෑ. දෙවැනි කාරණය ව්‍යාපෘති පාලනය කරන රජයේ නියාමන ආයතනයක් වෙච්ච ශ්‍රී ලංකා සුනිත්‍ය බලශක්ති අධිකාරිය මෙතන දී අදානි වෙනුවෙන් ව්‍යාපෘති යෝජකයා වුණේ කොහොමද කියන එක. තුන්වෙනි කාරණය එහෙම ව්‍යාපෘති යෝජකයා විදියට අරගෙන තුන්වැනි පාර්ශවයකට දෙනවා නම් ඒ ක්‍රමවේදය මොකක්ද කියන එක. එහෙනම් අයදුම්පත් කැඳවලා සුදුසුම කෙනා තෝරගෙන කළ යුතුයි. දැන් අදානිව කලින්ම තෝරාගෙන එයාට දෙන්න මේක කරනවා නම් ඒක බලවත් විෂමාචාරයක්.” යනුවෙන් ආචාර්ය ජගත් ගුණවර්ධන සඳහන් කළේය.

‘නීතිය මම දන්නේ නැහැ ඉන්ටර්ප්‍රිට් කරන විදිය’

නියාමන ආයතනයක් ලෙස කටයුතු කරන රජයේ ආයතනයක් ව්‍යාපෘති යෝජකයා ලෙස කටයුතු කිරීමේ නීතිමය පසුබිම කුමක්දැයි අපි ශ්‍රී ලංකා සුනිත්‍ය බලශක්ති අධිකාරියේ සභාපති ඉංජිනේරු රංජිත් සේපාලගෙන් ද විමසීමක් කළෙමු.

නමුත් ඔහු එහි නීතිමය තත්ත්වය පැහැදිලි කරනු වෙනුවට ආයෝජකයන්ට පහසුකම් සැලසීමේ වැදගත්කම විස්තර කළේය.

”නීතිය මම දන්නේ නැහැ ඉන්ටර්ප්‍රිට් කරන විදිය. අපි ඇප්ලිකේෂන් එකක් දැම්මම අපි තමයි ව්‍යාපෘති යෝජකයා. එකෙන් ගම්‍ය වෙන්නේ නෑ ඒ ව්‍යාපෘතිය අපේ අධිකාරියෙන් කරනවා කියලා. අපි කරන්නේ මේ ව්‍යාපෘතියට අවශ්‍ය කරන සියලු අනුමතින් අරන් දෙන එක. එහෙම කරන්නේ ආයෝජකයෙක් ඇවිත් මේවා ඩිවලොප් කරන්න ගියොත් අවුරුදු දෙක තුනක් යනවා. එතකොට ආයෝජකයෙක් ඉන්නේ නැහැ. ‘රෙඩි ටූ ඉන්වෙස්ට්’ කියන පදනම යටතේ තමයි අපි මේක කරන්නේ. එකේදී අපෙන් යම් මුදලක් වියදම් වුණා නම් ඒක අයකර ගන්නවා. මේක තමයි අපේ ප්‍රතිපත්තිය.” යන්න ඔහුගේ පිළිතුර විය.

”අපි අනවශ්‍ය විදියට ඒ පරිසරය වෙනස් කළොත් මන්නාරමේ ජීවත්වෙන 70,000කට විතර වතුර නැති වෙනවා. ඊට අමතරව සුළං පෙතිවල සෙවනැළි බලපෑම තදින් දැනෙන්න පුළුවන්.”

‘සුළං බලාගාරවල කුරුල්ලෝ වදිනවම තමයි’

මේ ව්‍යාපෘතියට අදාළ පරිසර බලපෑම් තක්සේරු වාර්තාව පිලියෙල කර තිබෙන්නේ රමණි ඇල්ලේපොලගේ ප්‍රධානත්වයෙන් යුත් විශේෂඥ කමියුවක් විසිනි. කුරුල්ලන් හා සතුන්ට වන බලපෑම කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ මහාචාර්ය දෙවක වීරකෝන්, ශාක වලට වන බලපෑම ආචාර්ය හිමේෂ් ජයසිංහ, ජලජ පරිසරයට වන බලපෑම ඩී.ඒ.ජේ රන්වල යන සලකා බලා තිබේ. විශේෂඥයින් 14 දෙනෙකුගෙන් යුත් කණ්ඩායමකක් මේ සඳහා දායක වූ බව දැනගන්නට තිබේ.

පර්යේෂණ කණ්ඩායම් ප්‍රධානි රමණි ඇල්ලේපොල BBC සිංහල සේවය කළ විමසීමක දී මෙසේ පැවසුවාය.

”අපි අදානිට ඕනා සැලැස්ම අනුමත කළා කියන්න බෑ. අපි පරිසර තත්වයන් බලලා සමහර ටර්බයින් ඉවත් කළා. ඒ වගේම ඇතැම් ටර්බයින් ස්ථාපිත කළ තැන වෙනස් කළා.”

මේ අතර මහාචාර්ය දේවක වීරකෝන් පවසන්නේ 2017 සැප්තැම්බර් සිට 2018 සැප්තැම්බර් දක්වා කාලය තුළ සංක්‍රමණ සමය ඇතුලත් වන පරිදි කුරුල්ලන් ගැන අධ්‍යනය සිදු කළ බවයි. නමුත් රාත්‍රී කාලයේ කුරුල්ලන් අධ්‍යනය නොකළ බව ඔහු තහවුරු කළේය.

”රෑට කුරුල්ලෝ කළුවරේ දකින්න තියෙන සමභාවිතාව අඩුයි කළුවරේ හින්දා. අනික අපි ටෙස්ට් රන් වගයක් කළාම අපිට ලොකු මුමන්ට් එකක් පෙනුනේ නැහැ. අපි එකතු කරපු දත්ත සහ පේස් වන් එකේ දත්තයි අනුව මොඩල් එකක් රන් කරලා තමයි මේ වාර්තාව සකස් කළේ. සුළං බලාගාරවල කුරුල්ලෝ වදිනවම තමයි. අපිට බින්දුවට ගේන්න බෑ. කුරුල්ලෝ වදින එක අඩු කරන්න තමයි අපි උත්සාහ කරන්නේ” යනුවෙන් මහාචාර්ය දේවක වීරකෝන් සඳහන් කළේය.

තම්බපවනි නමින් දැනටමත් මන්නාරමේ ක්‍රියාත්මක බලාගාරය නිසා කුරුල්ලන් මිය යන සංඛ්‍යාව කලින් ඇස්තමේන්තුවලට වඩා ඉහළ අගයකි.

‘මන්නාරමේ ජල ගැටළුවක් වගේම ගංවතුර අවදානම වැඩිවෙයි’

තම්බපවනි නමින් දැනටමත් මන්නාරමේ ශ්‍රී ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය සතු සුළං බලාගාරයක් ක්‍රියාත්මක වේ. එය ඉදි කිරීමේ දී ද මෙවැනිව පරිසර බලපෑම් තක්සේරුව් වාර්තාවක් සකස් කරන ලදී. නමුත් එම බලාගාරය නිසා සිදුවන කුරුලු මරණ සංඛ්‍යාව ඇස්තමේන්තු කළ අගයට වඩා වැඩිය. එම බලාගාරයේ ටර්බයින් ස්ථාපිත කර තිබෙන්නේ වෙරළ ආසන්නයේ එක් සීමාවක ය. නමුත් අදානි සමාගමේ ව්‍යාපෘතිය නිසා මන්නාරම දූපතේ විශාල වපසරියක ටර්බයින් ක්‍රියාත්මක වන බැවින් ඉන් සිදුවිය හැකි හානිය වැඩි බව පරිසරවේදීහු පවසති.

යෝජිත සුළං බලාගාරයේ එක් ටර්බයිනයක් ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා අවශ්‍ය ඉඩ ප්‍රමාණය මීටර් 27ක විස්කම්භයක් සහිත ප්‍රදේශයකි. එමෙන්ම සෑම ටර්බයිනයක් වෙතම මීටර් 17ක් පළල ප්‍රවේශ මාර්ගයක් සාදනු ලැබේ. එලෙස මාර්ග ඉදි කිරීමේ දී ස්වභාවික ජලවහන රටාවට බාධා සිදු වීම නිසා මන්නාරමේ ගංවතුර තත්ත්වය ඉහළ යා හැකි බව පරිසර යුක්ති කේන්ද්‍රයේජ්‍යෙෂ්ඨ උපදේශක හේමන්ත විතානගේ පෙන්වා දෙයි.

”අපි ගියපාර සුළං බලාගාර හදනකොට හඳුනාගෙන තිබුණේ නෑ මන්නාරමේ ගංවතුර ඇතිවෙයි කියලා. නමුත් පාරවල් දැම්මට පස්සේ ගංවතුර ආවා. දැන් මේ EIA එකේ හඳුනාගෙන තියෙනවා ස්ථාන හතඅටක්ම ගංවතුර ගලන ස්ථාන විදියට. මන්නාරමේ ගොඩක් තැන්වල වියළි ස්ථාන තියෙන්නේ. වතුර තියෙන තැන් තමයි මිනිස්සු බීමට ගන්නේ. අපි අනවශ්‍ය විදියට ඒ පරිසරය වෙනස් කළොත් මන්නාරමේ ජීවත්වෙන 70,000කට විතර වතුර නැති වෙනවා. ඊට අමතරව සුළං පෙතිවල සෙවනැළි බලපෑම තදින් දැනෙන්න පුළුවන්.” යනුවෙන් ඔහු කියා සිටියේය.

පරිසර බලපෑම් තක්සේරු වාර්තාව මගින් හඳුනාගෙන ඇති ගැටලු අවම කර ගැනීම සඳහා ඔවුන් සකස් කළ වාර්තාව මගින් නිර්දේශ ඉදිරිපත් කර තිබේ. මධ්‍යම පරිසර අධිකාරියේ වෙබ් අඩවියට ගොස් එය ඕනෑම කෙනෙකුට සිංහල , ඉංග්‍රීසි සහ දෙමළ භාෂාවලින් කියවීමට මෙන්ම බාගත කර ගැනීමට හැකියාව ඇත. එමෙන්ම ඒ ගැන අදහස් ඉදිරිපත් කරන්නේ නම් මාර්තු 06 වැනිදාට පෙර [email protected] විද්‍යුත් තැපෑලට යොමු කළ හැකිය.

Continue Reading

විශේෂාංග

පුනර්ජනනීය බලශක්ති ව්‍යාපෘති අවහිර කරන ලංවිම නිළධාරීන්ගේ බඩගෝස්තරවාදී න්‍යාය පත්‍රය

Published

on

By

වර්තමානයේදී රටක් ලෙස අපට මුහුණ දීමට සිදුවී ඇති බොහෝ දුෂ්කරතාවයන්ට මධ්‍යම රජය සහ ඔවුන්ගේ ප්‍රතිපත්ති වගකිව යුතු බව නොරහසකි. 

එහෙත් පුනර්ජනනීය බලශක්ති ක්ෂේත්‍රය සහ ඊට අදාළ විසඳුම් පිළිබඳව අවධානය යොමු කිරීමේදී  අපව මවිතයට පත් කරන කරුණ වන්නේ පුනර්ජනනීය බලශක්ති ක්ෂේත්‍රයේ ආයෝජන සහ ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක  කිරීමේ අභිලාෂයෙන් මධ්‍යම රජය ද ධනාත්මක  ප්‍රතිපත්ති අනුගමනය කිරීම හා නිළධාරීවාදය සහ පෞද්ගලික වාසි කේන්ද්‍ර කරගත් විවිධ පෞද්ගලික න්‍යාය පත්‍රයන්  වැනි අදිසි හස්‍තයන් හේතුවෙන් එම ක්‍රියාවලීන් අඩපණ වී තිබීමය.’

මේ වන විට දේශීය බලශක්ති ක්ෂේත්‍රයේ මූලිකම ගැටලුව වී ඇත්තේ නිවැරැදි ආකාරයේ බලාගාර තුළ අඩු විදුලි ධාරිතාවක් තිබීම සහ වැරදි බලාගාරවල වැඩි විදුලි ධාරිතාවක් පැවතීමය.

විවිධ පෞද්ගලික වාසි ප්‍රයෝජන වෙනුවෙන් පෙනී සිටින විදුලි බල මණ්ඩලයේ ඉහළ අසුන්වල සිටින නිළධාරීන් කිහිපදෙනෙකුම රටේ පුනර්ජනනීය බලශක්ති ව්‍යාපෘති සඳහා අකුල්හෙලීම රටේ සියලුම පුරවැසියන් පාහෙ දන්නා පොදු රහසකි. මනා උපයෝගීතාවයක් සහිත සුළං ,සූර්ය සහ බැටරි වැනි පුනර්ජනනී බලශක්ති කෙරෙහි කිසිදු මනාපයක් පළ නොකරන ඔවුහූ පුනර්ජනනීය නොවන බලශක්ති ප්‍රභවයන් පිළිබඳ පමණක් ඉමහත් උනන්දුවක් දක්වති.

පුනර්ජනනීය බලශක්තිය අපේ රටේ බහුලව පවතින බලශක්ති ප්‍රභවයන්ට සාපේක්ෂව ඉතා ලාභදායි වේ. භූගෝලීය භෞතික පිහිටීම තුළින් නිරායාසයෙන්ම උරුම වූ සූර්‍යාලෝකය සහ සුළඟ හේතුවෙන් ශ්‍රී ලංකාව තුළ  තවමත් සූර්ය හා සුළං බලශක්තිය සඳහා විශාල අවස්ථාවක් තිබේ.

එහෙත් ශ්‍රී ලංකාව තුළ එවැනි පුනර්ජනනීය බලශක්ති ව්‍යාප්තිය පවතින්නේ ඉතාමත්  මන්දගාමී මට්ටමකය. එනම් ප්‍රතිශතයක් වශයෙන් දැක්වුවහොත් අපේ රටේ පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභවය ඇත්තේ  12%ක් පමණි (Hydro හැර).   එබැවින් පුනර්ජනනීය  බලශක්තිය ඔස්සේ රටේ බලශක්ති සැපයුම් ජාලයට සැලකිය යුතු බලපෑමක් එල්ල කරමින් බලශක්ති අර්බුධය කෙරෙහි ධනාත්මක විසඳුමක් ලබාදීමට තරම් පුනර්ජනනීය බලශක්ති ව්‍යාප්තිය ප්‍රමාණවත් නොවේ.

විදුලි බල මණ්ඩලය විසින් සෑම විටම පුනර්ජනනීය බලශක්තියට එරෙහි වීම සඳහා එම ශක්ති ප්‍රභවයන් සතු අවිනිශ්චිතාවය සිය හේතු පාඨය ලෙස ඉස්මතු කර දක්වයි. නමුත් එවැනි ප්‍රකාශයන් ඔස්සේ ඔවුන් සැඟවීමට උත්සාහ ගන්නා සැබෑ හේතු ප්‍රත්‍ය වන්නේ, රටේ බලශක්ති පද්ධතිය තුළ පුනර්ජනනීය බලය බහුලව භාවිතා වන විට ඔවුන් මෙතෙක් සූක්ෂම දියත් කළ කූඨ මාෆියාවන් පවත්වාගෙන යෑමෙ මග ඇහිරී යාම වේ. එබැවින් සිය පෞද්ගලික න්‍යාය පත්‍රයන් ක්‍රියාත්මක කරමින් බලශක්ති මාෆියාවෙන් සිය මඩිය තට කර ගැනීම වෙනුවෙන් ඔවුහූ අඛණ්ඩව පුනර්ජනනීය බලශක්තිය කෙරෙහි සිය විරෝධය දක්වන අතර  ආයෝජකයන් ඒකකයක් සඳහා අවම ගාස්තුවක් යටතේ  පුනර්ජනනීය  බලශක්තිය ලබාදීමට යෝජනා ඉදිරිපත් කළද එය කිසිදු තාර්කික පදනමකින් තොරව  ප්‍රතික්ෂේප කරති.

ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය විසින් පුනර්ජනනීය නොවන බලශක්ති ඒකකයක් රුපියල්  45කට වඩා ඉහළ මිලක්‍ යටතේ මිලදී ගන්නා අතර මෙගාවොට් 1,500කට ආසන්න  ධාරිතාවක් උත්පාදනය කරන සූර්ය, සුළං සහ බැටරි ගබඩා කිරීම් වැනි උපයෝගීතා පරිමාණ ව්‍යාපෘති උපක්‍රමශීලීව අවහිර කරයි. මෙම ව්‍යාපෘති  මේ වසර තුළ ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයේ අනුමැතිය සමඟ ඉදිකිරීමට අවස්ථාව ලැබෙන්නේ නම්,ඉදිරි වසර 1 1/2ක කාලයක් තුළ දැනට පවතින සූර්ය හා සුළං බලශක්තියට වඩා අඩු මිල ගණන් යටතේ එනම්,  කිලෝවොට් පැයකට රු.24 සිට 30දක්වා විදුලිය සැපයීමට ආයෝකයින් සිය යෝජනා සැලසුම් ඉදිරිපත් කර ඇත. 

ඒ අනුව පුනර්ජනනීය නොවන විදුලිය සඳහා වැයවන පිරිවැයට වඩා ඉතාමත් අවම මිලකට තම බලශක්ති අවශ්‍යතාවයන් පූර්ණය කර ගැනීමට ලාංකීය ජනතාවට ද අවස්ථාවක් උදාවනු ඇත.

ඇතැම් ලංවිම ඉංජිනේරුවන් මෙවැනි උපයෝගිතා පරිමාණයේ ව්‍යාපෘති රට තුළ ක්‍රියාත්මක කිරීමේ ප්‍රවණතාවය අඛණ්ඩව වර්ධනය වුවහොත් සිය ව්‍යාපාරයන්ට සහ  අභිමතාර්ථයන්ට තර්ජනයක් වනු ඇතැයි යනහදිසි බියෙන් සිය කැළඹී සිටියි. 

එමනිසාම පුනර්ජනනීය ව්‍යාපෘති අනුමත කිරීමේ ක්‍රියාවලියේදී ඔවුන් මුණිවත රකිමින් කුප්‍රකට ලෙස මෙම ක්‍රියාවලිය ප්‍රමාද කරනු ලබයි.එමඟින් රටේ ආයෝජනය කිරීමට සැලසුම් කර ඇති මහා පරිමාණ ආයෝජන සැලසුම් අවහිර වේ.

මෙම මෙගාවොට් 1500 පුනර්ජනනීය  ව්‍යාපෘතිවල ප්‍රමාදයත් සමඟ, ආර්ථිකමය වශයෙන්ද රටට සිදුවන අලාභය සුළුපටු නොවේ. එනම්, මේ තුළින්  වාර්ෂිකව ~3200 GWh අගයකින් යුත් ලාභදායි  බලශක්ති ධාරිතාවක් රටට අහිමි වනු ඇත. 

එහි  ප්‍රතිඵලය වන්නේ,  පුනර්ජනනීය නොවන බලශක්තිය වෙනුවෙන් දැරීමට සිදුවන අධික  පිරිවැය ලෙස වසරකට රුපියල් බිලියන 20ක් වැනි විශාල මුදලක් අමතර පිරිවැයක් ලෙස රටේ ආර්ථිකයෙන් වැය කිරීමට සිදුවීමය. හුදෙක් පෞද්ගලික අභිලාෂයන් සහ න්‍යාය පත්‍රයන් වෙනුවෙන් ලංවිම විසින් සිදු කරන මෙම බලශක්ති මාෆියාව නිසා රටේ පුරවැසියන්ට  මුහුණ දීමට සිදු වී තිබෙන  අත්දැකීම් ඉතා අමිහිරිය. එබැවින්  රටේ ආර්ථික තත්ත්වය තවදුරටත්  පරිහාණියට ලක්කරමින් සිදුකරන මෙම මාෆියාවට සහ දූෂණයට එරෙහිව නිසි ප්‍රතිපත්ති රාමුවකට පිවිසීම ඉතා වැදගත්‍ ය.

– හරේන්ද්‍ර කුරුප්පු 

Continue Reading

විශේෂාංග

බල්සාක් කැෆේ : රණතුංගීකරණය වූ ක්‍රිකට් කතා වස්තුව

Published

on

By

ලෝකයේ පතරංගම නත්තල් ගස හදා ගිනස් ලෝක වාර්තාවක් වෙත ළඟා වෙමින් සිටි අර්ජුන රණතුංග වඩා ජනප්‍රිය චරිතයක් වූයේ 1996 වසරේ සීමිත ඕවර ලෝක ක්‍රිකට් කුසලානය හිමිකරගත් ශ්‍රි ලංකා ක්‍රිකට් පිලේ නියමුවා වීම නිසා ය.

තමන්ගේ හිසවටා රැස් ඇතැයි සිතන මිනිසුන් කරකැවෙමින් තිබෙන මෙකී රැස් බැහැගෙන යමින් ඇතැයි තමන්ටම සිතෙන විට විකාරයෙන් දඟලයි. නා නා නැටුම් නටයි. නා නා ගැයුම් ගයයි.

ලෝක කුසලානයක් හිමිකරගත් කණ්ඩායමකට නායකත්වය දුන් මිනිසෙක්ට ඩොලර් ලක්ෂ 8ක් පමණ වැයකරමින් අහස පළාගෙන උසට නැඟෙන කෘත්‍රිම නත්තල් ගසක් වවන්නට සිතෙන්නේ ඇයි? උස පිළිබඳ ප්‍රශ්නයකි. 

අර්ජුන රණතුංග නමින් සිටින වැහැරුණු පෞරුෂය තුළ බැලූ බැල්මට ම වන්නේ සිංහ-බෞද්ධ අධිනිෂ්චයවීමකි. එවැන්නෙක්ට ලෝක ශූරයන් වී විසි වසරක ඇවෑමෙන්, එනම් 2016 වසරේ, නත්තල් ගසක් හදන්නට සිතෙයි. මෙම ආර්ටිෆිෂල් නත්තල් ගස මීටර් 73ක් හෙවත් අඩි 239ක් උස ය. රතු, කොළ, රන්, රිදී පෑ ය තවරා එහි රැන්දූ පයින් කෝන් මිලියනයයකි. විදුලි බුබුළු ලක්ෂ 6කි. මුදුනේ වූ වලිග තරුව පමණක් මීටර් 6ක් උස ය. මාස 4ක් තිස්සේ සිය ගණනක් වරාය කම්කරුවෝ මෙන්ම ස්වේච්ඡා ශ්‍රමිකයෝ නත්තල් ගහ සමඟ ඔට්ටු වෙමින් සිටිය හ.

මිනිස්සු දරිද්‍රතාවයෙන් සිටින සමයක, ‘යහපාලන වේශයෙන්’ බලයට ආ පාලකයන් මේ විකාර නත්තල් ගසට මෙතරම් මුදලක් වැය කරන්නේ ඇයිදැයි ප්‍රශ්න කෙරුවේ වෙන කවුරුත් නොවේ මැල්කම් කාඩිනල් රන්ජිත් අගරදගුරුවරයා ය. නත්තල් ගසට කර ගසා සිටි අර්ජුනයින් වෙනුවෙන් කාඩිනලුන්ට පිළිතුරු බඳින්නට ඉදිරිපත් වූයේ එවක අගමැති වූ රනිලුන් ය. ඔහු කීවේ නත්තල් ගහට පොදු ජනතා මුදල් වැය නොකරන බවත් එය, ස්වර්ග රාජ්‍යයටත්, තව්තිසා දිව්‍ය ලෝකයටත් කුසල් රැස් කරන, පිංවතුන්ගේ පරිත්‍යාගයන් මත සිද්ධ වන බවත් ය.

නත්තල් ගස බාර ඇමතිවරයා වූ අර්ජුන වහා ඉදිරියට පැමිණ තමන්ගේ අදහස ද මාධ්‍යයට කීවේ ය. ඔහුට අනුව එය, ‘එකම රටක් එකම ජාතියක් ලෙස අපට ඉන්නට හැකි බව ලොවට පෙන්වනු පිණිස’ අටවනු ලැබූ නත්තල් ගසකි. අර්ජුන රණතුංග යනු සිංහල බෞද්ධ බහුතරයක් සිටීමෙන් නොනැවතී, සිංහල බෞද්ධ දෘෂ්ටිවාදය අධිනිෂ්චය වූ රටක, ජාතික හා ආගමික සහජීවනය ලොවට පෙන්වන්නට ඩොලර් ලක්ෂ අටක් ද විශාල මිනිස් ශ්‍රමයක්ද වැය කර ඇටවූ නත්තල් ගසකට හැකි බව සිතූ විහිළුකාරයෙකි. මෙවන් විහිළුකාරකම් සහ රැස් වළලු එහෙ මෙහෙ වීම්වල සහසම්බන්දයක් නැද්ද?

මෙම කොලමේ ශීර්ෂය පිණිස යොදා ඇති ‘රණතුංගීකරණය වූ ක්‍රිකට් කතා වස්තුව’ මා 25වසරකට පෙර, එනම් 1998 මැයි 31 ඉරිදා ‘රාවය’ පත්තරයේ ක්‍රිඩා පිටුව පිරෙන්නම ලියූ ලිපියක ශීර්ෂයයි. මා ලිපිය ඇරඹූයේ රොෂාන් මහානාම සහ කුමාර ධර්මසේන ශ්‍රී ලංකා ටෙස්ට් පිලෙන් ඉවත් කර දැමීමට ගත් තීන්දුව තුළ වූ රණතුංග අඩංගුව ප්‍රශ්න කරමිනි.

ලෝක කුසලානය දිනා ගැනීම අරජුනගේ නායකත්ව ප්‍රාතිහාර්යයක් ලෙස ගැනීම ඓතිහාසික වරදකි. 

නා නා කැටයම් පිරි ක්‍රිකට් දැවැන්තයන් රැසක් එකම මොහොතක කණ්ඩායමකට ගොනු වීම ඓතිහාසික විකාශයක ප්‍රතිපළයක් මිස නායකයකුගේ මැජික් එකක් නොවේ.  

නමුත් ලෝක කුසලානය ඔසවාගෙන ක්‍රිකට් බෝඩ් එකට ආ අර්ජුනගේ චර්යාව එතැන් සිට ශුද්ධවූ මමංකාරයෙන් ඔද්දල් වන්නට විය. පසුව, ක්‍රමයෙන්, අර්ජුනගේ පරම හතුරා බවට පත්වුණු, ක්‍රිකට් ඡන්ද කෙරුවාවෙන් අර්ජුනට යන එන මං නැති කළ, තිලංග සුමතිපාල ඔසවාගෙන විත් මණ්ඩලයේ මුල් පුටුවේ වාඩි කෙරෙව්වේ අර්ජුන මිස උණුවන හිත් ඇති ක්‍රිකට් ලෝලීන් නොවේ. අර්ජුන එසේ කළේ කප් එක ගැසූ නායකයාගේ බලපුළුවන්කාරකම් ළෙලවමිනි. ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලයේ ප්‍රධාන විධායක ධූරයට තමන්ගේ සොහොයුරු ධම්මික රණතුංග සම්ප්‍රාප්ත වූයේ ද අර්ජුන විසින් අවභාවිත කෙරුණු බලය හින්දා ම ය. අර්ජුන යහපාලන වරාය ඇමති වූ විට යළි ධම්මික තමන් ළඟට ගත්තේ ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩල ඉතිහාසය යළි මෙනෙහි කරලමිනි. එතැන් සිට ඝාතන චෝදනා දක්වා දිග්ගැස්සුණු රණතුංග බල හවුලේ යහපාලන කල්කිරියාව, වරාය ‘ඒකාබද්ධ වෘත්තීය සමිති සන්ධානය’ විසින් ගොනු කෙරුණු කරුණු 20කින් සමන්විත චෝදනා පත්‍රය එකින් එක ලිහා බැලීමෙන් පමණක් වුව තේරුම් ගන්නට බැරිකමක් නැත. මෙකී ‘අර්ජුන සමස්ථය’ ගැන සංවාදය පසෙක තිබියේ වා, මගේ ප්‍රශ්නය මෙයයි.


තමන්ගේ කුප්‍රකට ඉතිහාස භාවිතය අමතක වූවාක් මෙන් අර්ජුන විසින්, ක්‍රිකට් පරිහානියට හේතු මේ මේ යැයි කියමින් නිලධාරින්ට බලධාරීන්ට හා හිටපු ක්‍රිඩකයන්ට තර්ජනාගුලිය දිගු කරනු ලැබීම ඉතිහාසය දන්නා මිනිසුන් ඉවසා සිටින්නේ ඇයි ද යන්නයි.  

1996 ලෝක කුසලානයට පදනම දැම්මේ ඉතිහාසය පුරා ශ්‍රමය වැපිරූ ක්‍රීඩකයන් බර ගණනාවක් වුව වත්මන් ක්‍රිකට් පරිහානියට පදනම දැමන ලද්දේ අර්ජුන රණතුංග විසින් බව ඉතිහාස සාක්ෂරතාවක් නැති සමාජයට මෙනෙහි කරලීම සමාජ දේශාපාලන වගකීමක් ලෙස සලකමි. 

මේ ලියන්නේ එබැවිනි.

අර්ජුන විසින් ගොඩනැවුණු ක්‍රිකට් මාෆියාවට එරෙහිව මා ලී පෙර කී ලිපිය පළවුණු, උණු උණු රාවය පත්තරයත් අතැතිව, 1998 මැයි 29වැනි සිකුරාදා දින, කොළඹ ඛෙත්තාරාම ක්‍රිඩාංගනයේ පැවති නවසීලන්ත සංචාරයේ පළමු ටෙස්ට් තරගය නරඹන්නට පැමිණ සිටි, අර්ජුනෑඹෙනිය සමදරාවන්, ස්ත්‍රීන් පිරිසක් වටකරගෙන බහුභානීවැ සිටිනා අයුරු සජීවි තරග විකාශය තුළ විටින් විට පෙන්නන අයුරු තවමත් සජීවි මතකයකි.

මහානාම සහ ධර්මසේන හළා දැමුවා පමණක් නොව මේ වකවානුව වන විට ක්‍රිකට් තේරීම් කමිටුව අරවින්ද ද සිල්වා උපනායක ධූරයෙන් ඉවත් කර සනත් ජයසූරිය එතැනට ඔසවා අනාගත නායකත්වයට පුරුදු පුහුණු කරමින් සිටියේ අර්ජුන අරවින්දට එරෙහිව දියත් කර තිබුණු සීතල යුද්ධය නිසා බව අපට නම් අපැහැදිලි වූයේ නැත. ප්‍රස්තුත නාමකරණය සහිත ලිපියේ මා ඒ ගැන ද  ලියා තිබිණ. ඉක්බිති, අර්ජුන සනුහරයේ අත්තනෝමතික සමාජ – දේශපාලන  භාවිතය පිළිබඳ හෙළිදරව් කිරීම් ගණනාවක් රාවය මගින් අපි දිගින් දිගටම සමාජ ගත කළෙමු.

අර්ජුනගේ මහගෙදර වත්තට වැටෙන්නට ටෙනිස් බෝල ගැසූ කොල්ලන්ට වෙච්ච දේ මෙන්ම, පේරාදෙණිය උද්භිත උද්‍යානයේ කම්කරුවකුට වෙච්ච දේ බඳු ක්ෂුද්‍ර සිදුවීම් පවා අපට නම් තවම මතක ය. ‘කැප්ටන් කූල්’ ලෙසින් නාමකරණය වී සිටි අර්ජුන හා සනුහරයේ ආධිපත්‍යයට එරෙහිව දිගින් දිගටම අප ගැසූ මාධ්‍ය කැරැල්ලට ම අදාලව 1999 ජනවාරි 31 වැනිදා රාවයට, ම විසින් ලියැවුණු ලියවිල්ලේ ශිර්ෂය තැබුණේ ‘කැප්ටන් හොට්’ ලෙසිනි.

එහි ආරම්භක ඡේදය මෙබඳු විය.

‘කැප්ටන් කූල්ගේ ක්‍රිකට් ජීවිතයේ අවසාන කාලය ළඟාවී ඇත. 18 හැවිරිදි ශිෂ්‍යයෙක්ව සිටි අවදියේ දී ශ්‍රී ලංකා ජාතික ක්‍රිකට් පිල නියෝජනය කිරීමේ වරම් ලද ඔහු 18 වසරකට අදික කාලයක් තිස්සේ ක්‍රිකට් පිටියේ හොල්මං කරයි. සියල්ලන්ට ම ‘අයියා’ කියමින් ක්‍රිකට් පිටියට අවතීර්ණ වූ ඔහු දැන් සියල්ලන්ගේ ම සහ සියල්ලේ ම ‘අයියා’ බවට පත්ව සිටියි. කොටින්ම ලාංකික ක්‍රිකට් වපසරියේ එකම පොල්මංකාරයා බවට පත්ව සිටියි. ලාංකීය ක්‍රිකට් ක්ෂේත්‍රයේ රණතුංගීකරණය පිළිබඳව නිවැරදි ස්ථාවරයක සිටිමින් දිගින් දිගටම විග්‍රහත්මක හෙළිදරව් කිරීම් රැසක නිරත වීමට ‘රාවය’ ක්‍රියා කළේ එබැවිනි. අධිපති මාධ්‍ය සංස්කෘතිය විසින් අර්ජුන ‘විරුවකු’ ලෙස භෞතීස්ම කෙරෙද්දී ‘රාවය’ ක්‍රියා කළේ අර්ජුනගේ ‘ඒකාධිපතීත්වය’ හෙළිදරව් කිරීම වෙනුවෙනි. 

යළි අර්ජුන වීරයකු කරන්නට දතකන ඉතිහාස සාක්ෂරතාව අහිමි සමාජයට අප යෝජනා කරන්නේ මෙයයි.

අර්ජුන මේ නටන්නේ නාඩගමක් නොව අර්ජුන යනු ම නාඩගමකි. ඔහු නටන්නේ ජවුසමක් නොව ඔහු යනු ම ජවුසමකි. හෙ තෙම නටන්නේ කෝලමක් නොව හෙ තෙම ම කෝලමකි. පොළොන්නරු මහපොළොවෙන් මතුවුණු තවත් එක් මෛත්‍රීකාරක මිනිසකු වන රොෂාන් රණසිංහ සමඟ එක්ව, ඇල්වතුරත් නිවා බොන පට්ට නිවුණු චරිතයක් බවට පෙන්වන්නට අර්ජුන රඟමින් සිටින ජවනිකා, ඉතිහාස විචාරයකින් තොරව බාර නො ගන්නා ලෙස සමාජයට යෝජනා කිරීම, ඔහුගේ ආධිපත්‍යයට එරෙහිව කැරලි ගැසූ ඉතිහාසයක් සහිත අප සතු වගකීමක් වන්නේ ය.  

අර්ජුනගේ චණ්ඩි පාට් අබියස, ‘භූබංබා’වන් ගෙරවිලි සහිත ප්‍රසන්න රණතුංග පුංචි බබෙකි. අර්ජුන දේශපාලන නරා විලම කළඹන දිය රකුසෙක් නම් ප්‍රසන්න එ විල නැඟුණු පොහොට්ටුවක් පමණෙකි.

‘රණතුංගීකරණය’ නම් වචනය මා මුල් වරට ලීවේ ශ්‍රී ලංකාව ක්‍රිකට් ලෝක ශූරයන් වීමෙන් වීමෙන් පස් මසක ඇවෑමෙනි. එනම්, 1996 අගොස්තු මාසයේ ය. ‘හිරු’ සඟරාවට ම විසින් ලියැවුණු ‘ක්‍රිඩයකාගේ ඍජුකෝණාශ්‍රය’ නම් කොලම තුළ ය‍. ඒ, වරුණ වරාගොඩ නම් විශිෂ්ඨ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයාට සිදුවූ සන්තෑසිය ගැන ය.

වෙලෙඳසේවා ක්‍රිකට් ‘ඒ’ කාණ්ඩයේ තරගාවලියේ අවසන් තරඟය පැවතියේ ‘යූනියන් ඇරෂුවරන්ස්’ සහ ‘හැටන් නැෂනල්’ පිල අතර ය. එහිදී, ලෝක ශූර පතරංග ක්‍රිඩකයන් රැසකගෙන් සමන්විත වූ යූනියන් ඇෂුවරන්ස් පිල පරදා හැටන් නැෂනල් පිල ශූරතාව හිමිකර ගති. වරුණ වරාගොඩගේ නියාමකත්වයෙන් ය. ජය තහවුරු කරගනිමින් විශිෂ්ඨ පිති හරඹයක නිරතවණු වරාගොඩ අවසන් තරගයේ වීරයා ද විය. අසංක ගුරුසිංහගෙන් පසු ඔහුගේ තැන හිමි කරගන්නට තරම් කෞෂල්‍යයකින් හෙබි, වරාගොඩට වළ කැපුවේ ද ගුරුසිංහට ගුරුකං කර පළවා හැරි බලවේගය ම ය.

වරුණ වරාගොඩ පිත්තෙන් පෙළහර පානා මොහොතේ ‘තමුසෙ මෙහෙම ගහලද සිලෝන් ගහන්න හිතන් ඉන්නෙ?’ කියා පිටිය මැදදීම තර්ජනය කළ මිනිසා තමන් කියූ දෙය ම ඉෂ්ට කළේ ය. ලෝක ශූර නායකයාගේ ශුද්ධ වූ මමංකාරය එකෙල මෙකෙල කළ වරුණ වරාගොඩ නාමය ලංකාවේ ක්‍රිකට් තුළ ආගිය අතක් නැතිවිය.

1996 අගොස්තුවේ මා ලියූ ඒ කොලමේ අවසන් වැකිය වූයේ මෙයයි.

‘’අපේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව රණතුංගීකරණය වෙමින් තිබේ’’.

ගතවෙමින් පවතින්නේ බලලෝභී  ‘මහසොහොන්නු, රාවන්නු, කුම්භාන්ඩු, මළගිය ප්‍රාණකාර ප්‍රේතාවතාර ’ යළි යළිත් පැටව් ගසනා පුළුටු දුගඳ සමයකි.

ඉදින්, මම මේ ලියවිල්ල හමාර කරන මොහොතේ, මෙසේ, විදර්ශන කන්නංගරට වට්සැප් පණිවුඩයක් යවමි.

‘’සහෝදරයා, ‘අවතාරය’ සඟරාවට මොකද වුණේ’’?’’

සද පළුවේ පලුඅරින්න වාමනයන්ට ගී ගයන 'දියවන්නා කුමාරී' - (මංජුල වෙඩිවර්ධන)

(මංජුල වෙඩිවර්ධන)
ප්‍රවීණ සාහිත්‍යවේදී හා මාධ්‍යවේදී 

(බල්සාක් කැෆේ – අනිද්දා පුවත්පත)

Continue Reading
Advertisement

Trending

Copyright © 2023 Sri Lanka Mirror. All Rights Reserved