Connect with us

කලා

සුවිශේෂී ශ්‍රී ලාංකීය වචන කිහිපයක් ඔක්ස්ෆර්ඩ් ශබ්දකෝෂයට එක්වේ

Published

on

ඔක්ස්ෆර්ඩ් ඉංග්‍රීසි ශබ්දකෝෂය (OED) 2025 ජුනි මාසයේ යාවත්කාලීන කිරීම සඳහා ශ්‍රී ලාංකික වචන කිහිපයක් එකතු කර තිබේ.

ඒ ශ්‍රී ලාංකීය භාෂාමය සහ සංස්කෘතික අනන්‍යතාවයට සැලකිය යුතු ලෙස පිළිගැනීමක් සනිටුහන් කරමිනි.

නව ඇතුළත් කිරීම් අතරට “asweddumize”  යන වචනය ඇතුළත් වේ. එය සිංහල භාෂාවේ නිරන්තරයෙන් භාවිත වන වචනයක් වන අතර කෘෂිකර්මාන්තයේ සහ ඉඩම් ප්‍රතිසංස්කරණ යන ක්ෂේත්‍රයන්හි භාවිත වේ. ප්‍රථම වරට 1857 දී ලේඛනගත කරන ලද එය නැවත ඇගයීමට ලක් කරන ලද අතර අවසානයේ දේශීය විද්වතුන් විසින් දශක ගණනාවක බලපෑම් කිරීමෙන් පසුව සිංහල එකතු කර තිබේ. 

 “කොත්තු රොටි” (kottu roti)  , යන වචනයද මෙසේ ඔක්ස්ෆර්ඩ් ඉංග්‍රීසි ශබ්දකෝෂයට එක් කර තිබේ. එය අර්ථ ගන්වා ඇත්තේ කැඩුණු රොටි, මස්, එළවළු සහ කුළුබඩුවලින් සාදන ලද වීදි ආහාර කෑමක් වන අතර එය වඩාත් ජනප්‍රිය වන්නේ ආහාරය සැකසීමේදී එන රිද්මයානුකූල හඬ නිසාය. ලෙසය.

ඔක්ස්ෆර්ඩ් ඉංග්‍රීසි ශබ්දකෝෂය විසින් සිංහල සම්භවයක් ඇති “මැල්ලුං” (mallung) යන වචනයද මේ සඳහා ඇතුළත් කර තිබේ. එය පොල් සහ කුළුබඩු සමඟ මිශ්‍ර කර සැහැල්ලුවෙන් පිසින ලද ආහාරයක් ලෙස් අර්ථගන්වා ඇත.

“කිරිබත්” (kiribath) යන වචනයද මෙම ශබ්ධකෝෂයට ඇතුළත් කර ඇති අතර එය සිංහල සහ හින්දු අලුත් අවුරුද්දේ සාම්ප්‍රදායිකව අනුභව කරන පොල් කිරි සහ සහල් යොදා සකසන ආහාරයක් ලෙස අර්ථ නිරූපණය කර තිබේ.

ශ්‍රී ලංකාවේ සංස්කෘතික සැමරුම් අගයමින්, ශබ්දකෝෂයේ සඳහා “අවුරුදු” (Avurudu) යන වචනයද ඇතුළත් කර තිබේ. අප්‍රේල් මාසයේ සමරනු ලබන සිංහල සහ දෙමළ අලුත් අවුරුද්ද, සාම්ප්‍රදායික ආහාර, චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර සහ ක්‍රීඩාවලින් සමන්විතය යන පැහැදිලි කිරීම ඒ වෙනුවෙන් සඳහන්ය.

පොල් කිරි, හකුරු සහ කුළුබඩුවලින් සාදන ලද මුස්ලිම් උත්සව අතුරුපසක් වන “වටලප්පම්” watalappam යන වචනයද,

පෘතුගීසි ආභාෂය සහිත සංගීත ප්‍රභේදයක් වන “බයිලා” (baila) සහ ක්‍රිකට් තරඟවලදී බොහෝ විට ඇසෙන සංගීත ශෛලියක් වන “පපරේ” (papare) යන වචනයද  ඔක්ස්ෆර්ඩ් ඉංග්‍රීසි ශබ්දකෝෂය වෙත ඇතුලත් කර තිබේ.

“වලව්ව” (Walawwa) යන වචනයද මීට ඇතුළත් වන අතර එහිදී ශ්‍රී ලංකාවේ වතුයායක ප්‍රධාන නිවස, මන්දිරය යන අදහස ඉන් සඳහන්වේ.

“ඔසරිය” (Osari) යන්නද මීට අන්තර්ගත කර ඇති අතර සිංහල කාන්තාවන් පැළදින සාම්ප්‍රදායික සාරි වර්ගයක් යන්න ඉන් විස්තර කරයි.

කලා

ෂැංහායි ජාත්‍යන්තර සම්මාන උළෙලේදී ‘රිවස්ටන්’ වෙත සම්මාන 2ක්

Published

on

By

ලලිත් රත්නායක විසින් අධ්‍යක්ෂණය කරන ලද ‘රිවස්ටන්’ ලාංකීය සිංහල චිත්‍රපටය, චීනයේ 27වන ෂැංහායි ජාත්‍යන්තර සිනමා උළෙලේදී විදෙස් සම්මාන ද්විත්වයකින් පිදුම් ලබා තිබේ.

ආසියානු නව හැකියාවන් : හොඳම තිර රචනයට (Asian New Talent Best Screenplay) හිමි සම්මානය, මෙහි අධ්‍යක්ෂක ලලිත් රත්නායක හා නිලන්ත පෙරේරා හටද,  ආසියානු නව හැකියාවන් : හොඳම කැමරාකරණයට (Asian New Talent Best Cinematography) හිමි සම්මානය මෙහි කැමරා අධ්‍යක්ෂක ප්‍රභාත් රොශාන් හට ද හිමිවිය.

මහේන්ද්‍ර පෙරේරා, ශ්‍යාම් ප්‍රනාන්දු, නිමන්ති පෝරගේ ඇතුලු ජනප්‍රිය නලු නිලියන් රැසක් රඟපෑ රිවස්ටන් සිනමාපටය ළඟදීම මෙරට තිරගත වීමට නියමිතය.

Continue Reading

කලා

දකුණු ඉන්දීය නිළි වරලක්ෂ්මී ලංකාවට

Published

on

By

ශ්‍රී ලංකාවේ නිෂ්පාදනය කෙරෙන ජාත්‍යන්තර ප්‍රදර්ශනය සඳහා ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිත  ” කේජ් බර්ඩ් ” ( Cadge Bird ) නැමති චිත්‍රපටය සඳහා එහි ප්‍රධාන චරිතය රගපෑමට , සුප්‍රකට දකුණු ඉන්දීය සිනමා නිළි වරලක්ෂ්මි සරත් කුමාර් ඊයේ (17) උදෑසන මෙරටට පැමිණ තිබුණි.

මෙම චිත්‍රපටය ශ්‍රී ලාංකික සිනමා අධ්‍යක්ෂවරයෙකු වන චන්ද්‍රන් රත්නම් විසින් නිර්මාණය කරයි.

ඇය පිළිගැනීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා සංචාරක ප්‍රවර්ධන කාර්යාංශයේ නියෝජ්‍ය අධ්‍යක්ෂ හරේන්ද්‍රා විජේවර්ධන සහ ශ්‍රී ලංකා සංචාරක ප්‍රවර්ධන කාර්යාංශයේ ජාත්‍යන්තර සිනමාකරණ හා ප්‍රවර්ධන අංශයේ සහකාර අධ්‍යක්ෂ චමින්ද මුණසිංහ කටුනායක ගුවන් තොටුපොළ ” සිල්ක් රූට් ” පර්යන්තය වෙත ගොස් තිබිණි.

Continue Reading

කලා

ලොව විශාලතම ටික්ටොක් තරුව අමෙරිකාවෙන් නෙරපයි

Published

on

By

ටික්ටොක් අනුගාමිකයන් මිලියන 162.2ක් සමග ලොව විශාලතම ටික්ටොක් තාරකාව බවට පත්ව සිටින කාබි ලාමේ (Khaby Lame), අමෙරිකා එක්සත් ජනපද ෆෙඩරල් බලධාරීන්ගේ භාරයට පත්ව පසුගියදා එරටින් නෙරපා හැර තිබේ.

ඔහු සිය වීසා කාලසීමාව ඉක්මවමින් අමෙරිකාව තුළ රැඳීසිටීම මීට හේතුව වී ඇති බව අනාවරණය වී ඇත.

වත්මන් ට්‍රම්ප් පරිපාලනය යටතේ ස්ථාපිත කර ඇති ආගමන හා රේගු නීති බලාත්මක කිරීමේ ඒජන්සිය මඟින් ගනු ලැබූ තීරණයකට අනුව ලාමේ මෙලෙස රටින් පිට කිරීමට පියවර ගෙන තිබේ.

ඔහු එම ඒජන්සියේ අත්අඩංගුවට පත්වන අවස්ථාව වනවිට ලාස් වේගාස් හි හැරී රීඩ් ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපොළේ රැඳී සිට ඇත.

සෙනගාල සම්භවයක් සහ ඉතාලි පුරවැසිභාවය සහිත ලාම්ගේ සැබෑ නම සෙරින්ගේ කාබානේ ලාමේ (Seringe Khabane Lame).

ගෙවුණු කොවිඩ් -19 වසංගත සමයේදී ඔහු ලොව වඩාත් ජනප්‍රිය තාරකාවක් බවට පත්වුණි.

එහිදී ඔහු කිසිදු අදහස් දැක්වීමකින් තොරව හුදෙක් සිය මුහුණේ ඉරියව් සහ හැසිරීම් මඟින් ඉදිරිපත් කළ උපහාසාත්මක අංග ලොව පුරා සමාජ මාධ්‍ය පරිශීලකයන් අතර ප්‍රසිද්ධියට පත්වුණි.

ලාමේ පසුගිය අප්‍රේල් 30 වනදා එක්සත් ජනපදය වෙත පැමිණ තිබෙන බව වාර්තා වේ.

ඒ අනුව ඔහු සිය නියමිත වීසා කාලය ඉක්මවා අමෙරිකාව තුළ රැඳී සිට ඇති බවත්, ඔහු අධිකරණ නියෝගයක් හරහා රටින් පිටුවහල් කිරීමට පෙර ස්වේච්ඡාවෙන්ම රටින් පිටවීමට අවස්ථාව ලබාදුන් බවත් ආගමන හා රේගු නීති බලාත්මක කිරීමේ ඒජන්සිය ප්‍රකාශ කර තිබේ.

යම් ලෙසකින් අධිකරණ නියෝගයක් මඟින් රටින් පිටුවහල් කෙරෙන පුද්ගලයෙකුට නැවතත් දශකයක් ගතවන තුරුම එක්සත් ජනපදය වෙත ඇතුළුවීම තහනම් කෙරෙන බව සඳහන්ය.

ලාමේ එක්සත් ජනපදයේ රැඳී සිටි කාලය තුළදී නිව්යෝක් නුවරදී සංවිධාන වූ මෙට් ගාලා විලාසිතා උත්සවයටත් සහභාගී වී තිබේ.

ඔහු මේ වසරේ ජනවාරි මාසයේ සිට යුනිසෙෆ් සංවිධානයේ කීර්තිමත් තානාපතිවරයෙකු ලෙසද පත්කර ඇත.

Continue Reading
Advertisement

Trending

Copyright © 2023 Sri Lanka Mirror. All Rights Reserved