විශේෂාංග
බල්සාක් කැෆේ : රණතුංගීකරණය වූ ක්‍රිකට් කතා වස්තුව
ලෝකයේ පතරංගම නත්තල් ගස හදා ගිනස් ලෝක වාර්තාවක් වෙත ළඟා වෙමින් සිටි අර්ජුන රණතුංග වඩා ජනප්‍රිය චරිතයක් වූයේ 1996 වසරේ සීමිත ඕවර ලෝක ක්‍රිකට් කුසලානය හිමිකරගත් ශ්‍රි ලංකා ක්‍රිකට් පිලේ නියමුවා වීම නිසා ය.
තමන්ගේ හිසවටා රැස් ඇතැයි සිතන මිනිසුන් කරකැවෙමින් තිබෙන මෙකී රැස් බැහැගෙන යමින් ඇතැයි තමන්ටම සිතෙන විට විකාරයෙන් දඟලයි. නා නා නැටුම් නටයි. නා නා ගැයුම් ගයයි.
ලෝක කුසලානයක් හිමිකරගත් කණ්ඩායමකට නායකත්වය දුන් මිනිසෙක්ට ඩොලර් ලක්ෂ 8ක් පමණ වැයකරමින් අහස පළාගෙන උසට නැඟෙන කෘත්‍රිම නත්තල් ගසක් වවන්නට සිතෙන්නේ ඇයි? උස පිළිබඳ ප්‍රශ්නයකි.
අර්ජුන රණතුංග නමින් සිටින වැහැරුණු පෞරුෂය තුළ බැලූ බැල්මට ම වන්නේ සිංහ-බෞද්ධ අධිනිෂ්චයවීමකි. එවැන්නෙක්ට ලෝක ශූරයන් වී විසි වසරක ඇවෑමෙන්, එනම් 2016 වසරේ, නත්තල් ගසක් හදන්නට සිතෙයි. මෙම ආර්ටිෆිෂල් නත්තල් ගස මීටර් 73ක් හෙවත් අඩි 239ක් උස ය. රතු, කොළ, රන්, රිදී පෑ ය තවරා එහි රැන්දූ පයින් කෝන් මිලියනයයකි. විදුලි බුබුළු ලක්ෂ 6කි. මුදුනේ වූ වලිග තරුව පමණක් මීටර් 6ක් උස ය. මාස 4ක් තිස්සේ සිය ගණනක් වරාය කම්කරුවෝ මෙන්ම ස්වේච්ඡා ශ්‍රමිකයෝ නත්තල් ගහ සමඟ ඔට්ටු වෙමින් සිටිය හ.
මිනිස්සු දරිද්‍රතාවයෙන් සිටින සමයක, ‘යහපාලන වේශයෙන්’ බලයට ආ පාලකයන් මේ විකාර නත්තල් ගසට මෙතරම් මුදලක් වැය කරන්නේ ඇයිදැයි ප්‍රශ්න කෙරුවේ වෙන කවුරුත් නොවේ මැල්කම් කාඩිනල් රන්ජිත් අගරදගුරුවරයා ය. නත්තල් ගසට කර ගසා සිටි අර්ජුනයින් වෙනුවෙන් කාඩිනලුන්ට පිළිතුරු බඳින්නට ඉදිරිපත් වූයේ එවක අගමැති වූ රනිලුන් ය. ඔහු කීවේ නත්තල් ගහට පොදු ජනතා මුදල් වැය නොකරන බවත් එය, ස්වර්ග රාජ්‍යයටත්, තව්තිසා දිව්‍ය ලෝකයටත් කුසල් රැස් කරන, පිංවතුන්ගේ පරිත්‍යාගයන් මත සිද්ධ වන බවත් ය.
නත්තල් ගස බාර ඇමතිවරයා වූ අර්ජුන වහා ඉදිරියට පැමිණ තමන්ගේ අදහස ද මාධ්‍යයට කීවේ ය. ඔහුට අනුව එය, ‘එකම රටක් එකම ජාතියක් ලෙස අපට ඉන්නට හැකි බව ලොවට පෙන්වනු පිණිස’ අටවනු ලැබූ නත්තල් ගසකි. අර්ජුන රණතුංග යනු සිංහල බෞද්ධ බහුතරයක් සිටීමෙන් නොනැවතී, සිංහල බෞද්ධ දෘෂ්ටිවාදය අධිනිෂ්චය වූ රටක, ජාතික හා ආගමික සහජීවනය ලොවට පෙන්වන්නට ඩොලර් ලක්ෂ අටක් ද විශාල මිනිස් ශ්‍රමයක්ද වැය කර ඇටවූ නත්තල් ගසකට හැකි බව සිතූ විහිළුකාරයෙකි. මෙවන් විහිළුකාරකම් සහ රැස් වළලු එහෙ මෙහෙ වීම්වල සහසම්බන්දයක් නැද්ද?
මෙම කොලමේ ශීර්ෂය පිණිස යොදා ඇති ‘රණතුංගීකරණය වූ ක්‍රිකට් කතා වස්තුව’ මා 25වසරකට පෙර, එනම් 1998 මැයි 31 ඉරිදා ‘රාවය’ පත්තරයේ ක්‍රිඩා පිටුව පිරෙන්නම ලියූ ලිපියක ශීර්ෂයයි. මා ලිපිය ඇරඹූයේ රොෂාන් මහානාම සහ කුමාර ධර්මසේන ශ්‍රී ලංකා ටෙස්ට් පිලෙන් ඉවත් කර දැමීමට ගත් තීන්දුව තුළ වූ රණතුංග අඩංගුව ප්‍රශ්න කරමිනි.
ලෝක කුසලානය දිනා ගැනීම අරජුනගේ නායකත්ව ප්‍රාතිහාර්යයක් ලෙස ගැනීම ඓතිහාසික වරදකි.
නා නා කැටයම් පිරි ක්‍රිකට් දැවැන්තයන් රැසක් එකම මොහොතක කණ්ඩායමකට ගොනු වීම ඓතිහාසික විකාශයක ප්‍රතිපළයක් මිස නායකයකුගේ මැජික් එකක් නොවේ.
නමුත් ලෝක කුසලානය ඔසවාගෙන ක්‍රිකට් බෝඩ් එකට ආ අර්ජුනගේ චර්යාව එතැන් සිට ශුද්ධවූ මමංකාරයෙන් ඔද්දල් වන්නට විය. පසුව, ක්‍රමයෙන්, අර්ජුනගේ පරම හතුරා බවට පත්වුණු, ක්‍රිකට් ඡන්ද කෙරුවාවෙන් අර්ජුනට යන එන මං නැති කළ, තිලංග සුමතිපාල ඔසවාගෙන විත් මණ්ඩලයේ මුල් පුටුවේ වාඩි කෙරෙව්වේ අර්ජුන මිස උණුවන හිත් ඇති ක්‍රිකට් ලෝලීන් නොවේ. අර්ජුන එසේ කළේ කප් එක ගැසූ නායකයාගේ බලපුළුවන්කාරකම් ළෙලවමිනි. ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලයේ ප්‍රධාන විධායක ධූරයට තමන්ගේ සොහොයුරු ධම්මික රණතුංග සම්ප්‍රාප්ත වූයේ ද අර්ජුන විසින් අවභාවිත කෙරුණු බලය හින්දා ම ය. අර්ජුන යහපාලන වරාය ඇමති වූ විට යළි ධම්මික තමන් ළඟට ගත්තේ ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩල ඉතිහාසය යළි මෙනෙහි කරලමිනි. එතැන් සිට ඝාතන චෝදනා දක්වා දිග්ගැස්සුණු රණතුංග බල හවුලේ යහපාලන කල්කිරියාව, වරාය ‘ඒකාබද්ධ වෘත්තීය සමිති සන්ධානය’ විසින් ගොනු කෙරුණු කරුණු 20කින් සමන්විත චෝදනා පත්‍රය එකින් එක ලිහා බැලීමෙන් පමණක් වුව තේරුම් ගන්නට බැරිකමක් නැත. මෙකී ‘අර්ජුන සමස්ථය’ ගැන සංවාදය පසෙක තිබියේ වා, මගේ ප්‍රශ්නය මෙයයි.
තමන්ගේ කුප්‍රකට ඉතිහාස භාවිතය අමතක වූවාක් මෙන් අර්ජුන විසින්, ක්‍රිකට් පරිහානියට හේතු මේ මේ යැයි කියමින් නිලධාරින්ට බලධාරීන්ට හා හිටපු ක්‍රිඩකයන්ට තර්ජනාගුලිය දිගු කරනු ලැබීම ඉතිහාසය දන්නා මිනිසුන් ඉවසා සිටින්නේ ඇයි ද යන්නයි.
1996 ලෝක කුසලානයට පදනම දැම්මේ ඉතිහාසය පුරා ශ්‍රමය වැපිරූ ක්‍රීඩකයන් බර ගණනාවක් වුව වත්මන් ක්‍රිකට් පරිහානියට පදනම දැමන ලද්දේ අර්ජුන රණතුංග විසින් බව ඉතිහාස සාක්ෂරතාවක් නැති සමාජයට මෙනෙහි කරලීම සමාජ දේශාපාලන වගකීමක් ලෙස සලකමි.
මේ ලියන්නේ එබැවිනි.
අර්ජුන විසින් ගොඩනැවුණු ක්‍රිකට් මාෆියාවට එරෙහිව මා ලී පෙර කී ලිපිය පළවුණු, උණු උණු රාවය පත්තරයත් අතැතිව, 1998 මැයි 29වැනි සිකුරාදා දින, කොළඹ ඛෙත්තාරාම ක්‍රිඩාංගනයේ පැවති නවසීලන්ත සංචාරයේ පළමු ටෙස්ට් තරගය නරඹන්නට පැමිණ සිටි, අර්ජුනෑඹෙනිය සමදරාවන්, ස්ත්‍රීන් පිරිසක් වටකරගෙන බහුභානීවැ සිටිනා අයුරු සජීවි තරග විකාශය තුළ විටින් විට පෙන්නන අයුරු තවමත් සජීවි මතකයකි.
මහානාම සහ ධර්මසේන හළා දැමුවා පමණක් නොව මේ වකවානුව වන විට ක්‍රිකට් තේරීම් කමිටුව අරවින්ද ද සිල්වා උපනායක ධූරයෙන් ඉවත් කර සනත් ජයසූරිය එතැනට ඔසවා අනාගත නායකත්වයට පුරුදු පුහුණු කරමින් සිටියේ අර්ජුන අරවින්දට එරෙහිව දියත් කර තිබුණු සීතල යුද්ධය නිසා බව අපට නම් අපැහැදිලි වූයේ නැත. ප්‍රස්තුත නාමකරණය සහිත ලිපියේ මා ඒ ගැන ද ලියා තිබිණ. ඉක්බිති, අර්ජුන සනුහරයේ අත්තනෝමතික සමාජ – දේශපාලන භාවිතය පිළිබඳ හෙළිදරව් කිරීම් ගණනාවක් රාවය මගින් අපි දිගින් දිගටම සමාජ ගත කළෙමු.
අර්ජුනගේ මහගෙදර වත්තට වැටෙන්නට ටෙනිස් බෝල ගැසූ කොල්ලන්ට වෙච්ච දේ මෙන්ම, පේරාදෙණිය උද්භිත උද්‍යානයේ කම්කරුවකුට වෙච්ච දේ බඳු ක්ෂුද්‍ර සිදුවීම් පවා අපට නම් තවම මතක ය. ‘කැප්ටන් කූල්’ ලෙසින් නාමකරණය වී සිටි අර්ජුන හා සනුහරයේ ආධිපත්‍යයට එරෙහිව දිගින් දිගටම අප ගැසූ මාධ්‍ය කැරැල්ලට ම අදාලව 1999 ජනවාරි 31 වැනිදා රාවයට, ම විසින් ලියැවුණු ලියවිල්ලේ ශිර්ෂය තැබුණේ ‘කැප්ටන් හොට්’ ලෙසිනි.
එහි ආරම්භක ඡේදය මෙබඳු විය.
‘කැප්ටන් කූල්ගේ ක්‍රිකට් ජීවිතයේ අවසාන කාලය ළඟාවී ඇත. 18 හැවිරිදි ශිෂ්‍යයෙක්ව සිටි අවදියේ දී ශ්‍රී ලංකා ජාතික ක්‍රිකට් පිල නියෝජනය කිරීමේ වරම් ලද ඔහු 18 වසරකට අදික කාලයක් තිස්සේ ක්‍රිකට් පිටියේ හොල්මං කරයි. සියල්ලන්ට ම ‘අයියා’ කියමින් ක්‍රිකට් පිටියට අවතීර්ණ වූ ඔහු දැන් සියල්ලන්ගේ ම සහ සියල්ලේ ම ‘අයියා’ බවට පත්ව සිටියි. කොටින්ම ලාංකික ක්‍රිකට් වපසරියේ එකම පොල්මංකාරයා බවට පත්ව සිටියි. ලාංකීය ක්‍රිකට් ක්ෂේත්‍රයේ රණතුංගීකරණය පිළිබඳව නිවැරදි ස්ථාවරයක සිටිමින් දිගින් දිගටම විග්‍රහත්මක හෙළිදරව් කිරීම් රැසක නිරත වීමට ‘රාවය’ ක්‍රියා කළේ එබැවිනි. අධිපති මාධ්‍ය සංස්කෘතිය විසින් අර්ජුන ‘විරුවකු’ ලෙස භෞතීස්ම කෙරෙද්දී ‘රාවය’ ක්‍රියා කළේ අර්ජුනගේ ‘ඒකාධිපතීත්වය’ හෙළිදරව් කිරීම වෙනුවෙනි. ’
යළි අර්ජුන වීරයකු කරන්නට දතකන ඉතිහාස සාක්ෂරතාව අහිමි සමාජයට අප යෝජනා කරන්නේ මෙයයි.
අර්ජුන මේ නටන්නේ නාඩගමක් නොව අර්ජුන යනු ම නාඩගමකි. ඔහු නටන්නේ ජවුසමක් නොව ඔහු යනු ම ජවුසමකි. හෙ තෙම නටන්නේ කෝලමක් නොව හෙ තෙම ම කෝලමකි. පොළොන්නරු මහපොළොවෙන් මතුවුණු තවත් එක් මෛත්‍රීකාරක මිනිසකු වන රොෂාන් රණසිංහ සමඟ එක්ව, ඇල්වතුරත් නිවා බොන පට්ට නිවුණු චරිතයක් බවට පෙන්වන්නට අර්ජුන රඟමින් සිටින ජවනිකා, ඉතිහාස විචාරයකින් තොරව බාර නො ගන්නා ලෙස සමාජයට යෝජනා කිරීම, ඔහුගේ ආධිපත්‍යයට එරෙහිව කැරලි ගැසූ ඉතිහාසයක් සහිත අප සතු වගකීමක් වන්නේ ය.
අර්ජුනගේ චණ්ඩි පාට් අබියස, ‘භූබංබා’වන් ගෙරවිලි සහිත ප්‍රසන්න රණතුංග පුංචි බබෙකි. අර්ජුන දේශපාලන නරා විලම කළඹන දිය රකුසෙක් නම් ප්‍රසන්න එ විල නැඟුණු පොහොට්ටුවක් පමණෙකි.
‘රණතුංගීකරණය’ නම් වචනය මා මුල් වරට ලීවේ ශ්‍රී ලංකාව ක්‍රිකට් ලෝක ශූරයන් වීමෙන් වීමෙන් පස් මසක ඇවෑමෙනි. එනම්, 1996 අගොස්තු මාසයේ ය. ‘හිරු’ සඟරාවට ම විසින් ලියැවුණු ‘ක්‍රිඩයකාගේ ඍජුකෝණාශ්‍රය’ නම් කොලම තුළ ය. ඒ, වරුණ වරාගොඩ නම් විශිෂ්ඨ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයාට සිදුවූ සන්තෑසිය ගැන ය.
වෙලෙඳසේවා ක්‍රිකට් ‘ඒ’ කාණ්ඩයේ තරගාවලියේ අවසන් තරඟය පැවතියේ ‘යූනියන් ඇරෂුවරන්ස්’ සහ ‘හැටන් නැෂනල්’ පිල අතර ය. එහිදී, ලෝක ශූර පතරංග ක්‍රිඩකයන් රැසකගෙන් සමන්විත වූ යූනියන් ඇෂුවරන්ස් පිල පරදා හැටන් නැෂනල් පිල ශූරතාව හිමිකර ගති. වරුණ වරාගොඩගේ නියාමකත්වයෙන් ය. ජය තහවුරු කරගනිමින් විශිෂ්ඨ පිති හරඹයක නිරතවණු වරාගොඩ අවසන් තරගයේ වීරයා ද විය. අසංක ගුරුසිංහගෙන් පසු ඔහුගේ තැන හිමි කරගන්නට තරම් කෞෂල්‍යයකින් හෙබි, වරාගොඩට වළ කැපුවේ ද ගුරුසිංහට ගුරුකං කර පළවා හැරි බලවේගය ම ය.
වරුණ වරාගොඩ පිත්තෙන් පෙළහර පානා මොහොතේ ‘තමුසෙ මෙහෙම ගහලද සිලෝන් ගහන්න හිතන් ඉන්නෙ?’ කියා පිටිය මැදදීම තර්ජනය කළ මිනිසා තමන් කියූ දෙය ම ඉෂ්ට කළේ ය. ලෝක ශූර නායකයාගේ ශුද්ධ වූ මමංකාරය එකෙල මෙකෙල කළ වරුණ වරාගොඩ නාමය ලංකාවේ ක්‍රිකට් තුළ ආගිය අතක් නැතිවිය.
1996 අගොස්තුවේ මා ලියූ ඒ කොලමේ අවසන් වැකිය වූයේ මෙයයි.
‘’අපේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව රණතුංගීකරණය වෙමින් තිබේ’’.
ගතවෙමින් පවතින්නේ බලලෝභී ‘මහසොහොන්නු, රාවන්නු, කුම්භාන්ඩු, මළගිය ප්‍රාණකාර ප්‍රේතාවතාර ’ යළි යළිත් පැටව් ගසනා පුළුටු දුගඳ සමයකි.
ඉදින්, මම මේ ලියවිල්ල හමාර කරන මොහොතේ, මෙසේ, විදර්ශන කන්නංගරට වට්සැප් පණිවුඩයක් යවමි.
‘’සහෝදරයා, ‘අවතාරය’ සඟරාවට මොකද වුණේ’’?’’
(මංජුල වෙඩිවර්ධන)
ප්‍රවීණ සාහිත්‍යවේදී හා මාධ්‍යවේදී
(බල්සාක් කැෆේ – අනිද්දා පුවත්පත)
නීතිවිරෝධීව ගෙන්වන ලද මෝටර් රථයක් රේගු භාරයට
විදුලි ගාස්තු සංශෝධනය ගැන විශේෂ දැනුම්දීමක්
