විශේෂාංග
“මහ පොළොවේ තරු” දෙමාපිය බලහත්කාරය වෙනුවෙන් තරග විභාගවල දිලෙන්නේ නැත
“ඔබට අවශ්‍ය තරග දිනන්න නම්, ජව සම්පන්න අශ්වයින් හදන්න…. මොන බම්බුවටද…… දරුවන් හදන්නේ?”
( තාරේ සමීන් පාර් චිත්‍රපටයේ (2007) රාම් ශන්ක නිඛුම්භ් නම් ගුරුවරයා (ආමීර් කාන්) )
තාරේ සමීන් පාර් චිත්‍රපටයේ රාම් ශන්ක නිඛුම්භ් ගුරුවරයා, ඒ බරපතල ප්‍රකාශය කෙරුවේ පංතියේ ළමුන්ට නොවේ. ඒ බරපතල ප්‍රකාශය සමග වන තනි රූප රාමුව චිත්‍රපටයේ අධ්‍යක්ෂ ලෙස ආමීර් කාන් ප්‍රබල ප්‍රක්ෂේපණයක් ලෙස තිරයට ගෙනෙන්නේ සිනමා තිරය ඉදිරියේ අසුන් ගන්නා වැඩිහිටි පිරිසට ය. ඔවුන් කර පින්නාගෙන ඉන්නා ආකල්ප ස්වයං ප්‍රශ්න කිරීමකට හසුකර තැබීමට ය.
ඉකුත් මාර්තු 02 වන ඉරිදා රාත්‍රී 11 ට ආසන්නව ‘ද ලීඩර්’ වෙබ් අඩවියෙහි “තාරේ සමීන් පාර්” චිත්‍රපටයේ රූප රාමුවකට අදාල ඉහත විස්තරකරණය පළකර තිබූයේ මගේ ඉතාම කෙටි සටහන වූ “ඉතිරිය, හැකිවුනොත් තව දින කිහිපයකින්” යන්නද සමග ය.
“හැකිවුනොත් තව දින කිහිපයකින්” යැයි කියූ “ඉතිරිය” ඊට ලැබුණු ප්‍රතිචාර විසින් ඉක්මන් කළ යුතු වූවත් එසේ නොවුනි. මේ කාලයේ හැම තැන නිදැල්ලේ හමා යන වයිරසයක් හෝ බැක්ටීරියාවක් විසින් සති 04 ට ආසන්න කාලයක් මා නිශ්ක්‍රීය කර තැබූවෙන් “මහ පොළොවේ තරු” සම්බන්ධ “ඉතිරිය” සම්පූර්ණ කරන්නට මා නැවත අත ගැසුවේ ඊයේ සවස් කාලයේ ය.
කතාව මුල සිට
තරග දිනන්න නම් හැදිය යුත්තේ අශ්වයින් මිස ළමුන් නොවේ යැයි වන “තාරේ සමීන් පාර්” චිත්‍රපටයෙන් ගත් උපුටනය ආමීර් කාන් ඔහුගේ චිත්‍රපටයෙහි දිග හරින කතාවට එක එල්ලේ සම්බන්ධ නොවුනත් අධ්‍යාපනය සම්බන්ධ කතාවක එය මග හැරිය නොහැක්කකි. කුඩා කල සිට දෙමාපියන් ළමුන්ව තල්ලු කරන “තරගකාරිත්වය” සමාජ ආකල්පයක් වශයෙන් දරුවන්ගේ ස්වාධීන පෞරුෂ වර්ධනයට හා සෞඛ්‍යයට අතිශය අහිතකර ලෙස බලපාන හෙයිනි. ආමීර් කාන් ගේ කතා සන්දර්භයත් චරිතත් ඉන්දියාවේ වූවත් එය ලංකාව ඇතුළුව ආසියානු කලාපයේ හැම රටකටම වාගේ පොදු කතාවකි.
චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන චරිතය වන පිරිමි දරුවා ඔහුගේ දෙමාපියන් විසින්, විශේෂයෙන් පියා විසින් බලහත්කාරී ලෙස අධ්‍යාපන තරගයට තල්ලු කිරීමත් ඊට මුහුණ දීමට දරුවාට ඇති නොහැකියාවත් අතර පවතින ගැටුම, කතාවේ එන දරුවාගේ මානසික අව-වර්ධනය ගැන දෙමාපියන්ගේ ඇති නොදැනුවත්කම ඉස්මතු කෙරෙන්නකි. දෙමාපියන් සහ ගුරුවර ගුරුවරියන් ළමුන්ගේ අව-වර්ධන හරියාකාරව හඳුනා නොගැනීම නිසා එවන් දරුවන් අති බහුතරයක් පාසලේදී හා නිවසේදී “කම්මැලියා, තක්කඩියා, හිතුවක්කාරයා” වැනි ලේබල් ඇලවුනු, ජීවිතයේ අතරමං වූවන් ය.
ප්‍රධාන වශයෙන් එවැනි මානසික අව-වර්ධන දෙකෙක් ඇත. ඉන් බහුතරයකට අංකවල, අක්ෂරවල හැඩ රුව හඳුනා ගැනීමට නොහැකිය. අක්ෂර සතු ආවේනික උච්චාරණ ශබ්ද මතකයේ තබා ගැනීමටද නොහැකි ය. එනිසා ඔවුන්ට ලියන්නට ඉගෙන ගත නොහැක. තවත් කෙනෙකු කියන්නේ මොනවාදැයි තේරුම් ගැනීමත් අපහසුය. ඒ සියල්ල නිවසේදී සහ පාසලේදී ලඝු කෙරෙන්නේ, ඉගෙන ගැනීමට දරුවාගේ ඇති අකමැත්ත, ඔහුගේ තක්කඩිකම, හිතුවක්කාරකම ලෙසිනි. දෙමාපියන් ඊට ප්‍රතිචාර දක්වන්නේ වඩ වඩාත් බරපතල ලෙස දඩුවම් කිරීමෙනි. පංතියේදී සිදු වන්නේ ගුරුවර ගුරුවරියන් විසින් දරුවා අතහැර දැමීම ය. දරුවන්ගේ මෙම අව-වර්ධනය වෛද්‍ය විද්‍යාවේ හඳුන්වන්නේ “දුර්අක්ෂරතාව” (Dyslexia) යනුවෙනි.
දෙවැන්න සඳහන් වන්නේ “අත්රක්තර් ප්‍රේක්ෂාවලි අවුල” (Autism Spectrum Disorder) යනුවෙනි. එවැනි දරුවකුට අනෙකුන් සමග තිබිය යුතු ගනුදෙනුව තේරුම් ගත නොහැකි ය. සන්නිවේදනයේ ඇති අවුල වගේම එකම කාරණාවක් ගැන දක්වන නිමක් නැති අත් නොහරින උනන්දුව සහ ක්ෂණිකව කේන්ති ගැනීමේ ලක්ෂණද වන්නේ ය. ළමුන්ගේ එවැනි හැසිරීම් දෙමාපියන් හා ගුරුවර ගුරුවරියන් මුල් අවදියේම තේරුම් නොගැනීම හා එවැනි ළමුන් දඩුවම්කර විනයගත කළ හැකි යැයි වන විශ්වාසය නිසා දරුවාගේ වර්ධනය තව දුරටත් අඩාල වන්නේය. කිසිවකුගේ කාරුණික අවධානයක් නොලබා පාසල් අධ්‍යාපනය පමණක් නොව, සිය අනාගතයම අහිමි වුනු එවන් දරුවන් ඇත. තවත් එවන් දරුවන්ට පාලනය කරගත නොහැකි කෝපය, දැඩි වෛරයක් බවට පත්ව දෙමාපියන්ට ශාරීරිකව බරපතල හිංසා කළ අවස්ථාද එමට ය.
නොදන්නාකමටත් ඉඩක් ඇත
මේ ළමුන් හරියාකාරව හඳුනා නොගැනීම ගැන මම දෙමාපියන්ට හෝ ගුරුවර ගුරුවරියන්ට දොස් නොකියමි. අති බහුතරයක් දෙමාපියන් හා ගුරුවර ගුරුවරියන් ළමුන් අතර එවැනි අව-වර්ධන රෝගී තත්ත්වයන් ඇතැයි දන්නේ නැත. එය සමාජයෙහි ඇති නොදැනුවත්කමකි. “දුර්අක්ෂරතාව” සහ “අත්රක්තර් ප්‍රේක්ෂාවලි අවුල” ගැන පාසල් ඉලක්ක කෙරෙන සෞඛ්‍ය ප්‍රවර්ධන කාර්යාංශයෙන් කෙරෙන කිසිදු වැදගත් වැඩසටහනක් ගැන අසන්නට නැත. එවන් නොදැනුවත් සමාජයක දෙමාපියන් හා ගුරුවර ගුරුවරියන් හැම ළමයෙකුම අනෙක් ළමයින් හා සමානව සැළකීම ඔවුන්ගේ වරදක් නොවේ.
දැනට ජාත්‍යන්තර “දුර්අක්ෂරතා” සංවිධානය සතුව ඇති දත්ත අනුව ගෝලීය වශයෙන් සියයට 15 ත් 20 ත් අතර දරුවන් කිසියම් ආකාරයක “දුර්අක්ෂරතා” ළමුන් ය. මෙය පිරිමි ළමුන්ට විශේෂ යැයි කියනු ලැබේ. එවගේම ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයට අනුව 2022 වසර අවසනායේ, සෑම ළමුන් 100 කින් 01 දරුවෙකු “අත්රක්තර් ප්‍රේක්ෂාවලි අවුල” ඇති දරුවෙකු ය. මේ තත්ත්වය දැන් ගෝලීය වශයෙන් නරක අතට වර්ධනය වන්නේ යැයි මෑත අධ්‍යයනයකින් පෙන්වන්නේ ය. පසුගිය වසර වන විට ළමුන් 44 කින් 01 ළමයෙකු ඉන් පෙළුණි.
මේ දත්ත අනුව අපගේ පාසල් ළමුන් අතර අවම ලක්ෂ 06 ට ආසන්න ළමුන් සංඛ්‍යාවක් “දුර්අක්ෂරතා” ළමුන් ය. තවත් ළමුන් ලක්ෂයකට (01) ආසන්න සංඛ්‍යාවක් “අත්රක්තර් ප්‍රේක්ෂාවලි අවුල” ඇති දරුවන් ය. සෑම වසරකම ලක්ෂ 03 ට ආසන්න දරුවන් සංඛ්‍යාවක් පළමු වසරට ඇතුළුකර ගනු ලබන බවද අමතක නොකළ යුත්තකි. පාසලකට ළමුන් ඇතුළු කරගනු ලැබීමේදී දරුවන්ගේ සෞඛ්‍ය පිළිබඳ සවිස්තරාත්මක වෛද්‍ය වාර්තාවක් රජයේ පාසල් තබා පෞද්ගලික පාසල් සඳහාවත් ඉල්ලන්නේ නැත. අපේ රටේ වෛද්‍ය වාර්තා ඉල්ලා සිටින අවස්ථා වලදී පවා “දුර්අක්ෂරතා” හා “අත්රක්තර් ප්‍රේක්ෂාවලි අවුල” සම්බන්ධ කිසි තොරතුරක් සඳහන් කෙරෙන්නේද නැත. සෞඛ්‍ය ප්‍රවර්ධන කාර්යාංශය මේ දත්ත, තොරතුරු හා විස්තර සියල්ල දැන සිටිය යුතුය.
අවුල් ලිහන්න ආණ්ඩු නැති විට
ආණ්ඩුව අතහැර ඇති මේ වගකීමට කැළණිය විශ්ව විද්‍යාලයෙහි වෛද්‍ය පීඨයේ මානව දුබලතා අධ්‍යයන දෙපාර්තමේන්තුව (Department of Disability Studies) සමග මහ පරිමාන සමාගම් කිහිපයක් උර දී ඇත. ඊට පෙර 2016 සැප්තැම්බරයේදී ඔවුන් “අයාති” (සංස්කෘත බසින් ‘අපේක්ෂා’) ජාතික කේන්ද්‍රය පිහිටුවනු ලැබ තිබිණ. මානව දුබලතා සහිත ළමුන්ට නොමිලේ සේවා සැපයීමට හා සමාජය දැනුවත් කිරීමට යැයි එවැනි තවත් රාජ්‍ය නොවන සත්කාරක ආයතන විවිධ ක්‍රියාකාරකම්වල නිරත වන්නාහ.
ඒ සියල්ලට ආවේනික මහා ඛේදවාචකය වන්නේ, ඉහළ මැදපංතික සමාජය ප්‍රධාන වන කොළඹ-ගම්පහ දිස්ත්‍රික්ක දෙකට පිටතින් දුබලතා පිරි ලෝකයක් ඇති බව, මේ ඉහළ මැදපංතික සමාජ ක්‍රියාකාරීන් නොදැන සිටීම ය. එබැවින් විශාල මුදල් වැය කෙරෙන ඔවුන්ගේ වැඩසටහන් නිර්මාණය වන්නේ ඉහළ මැදපංතික ඉංග්‍රීසි සමාජයට ය. ඔවුන්ගේ අනුග්‍රාහකයින් හා සේවාලාභීන් අති බහුතරය ඉහළ මැදපංතික සමාජයට සීමා වීම එනිසා අරුමයක් නොවන්නේ ය.
කවදත් කවුරුත් අතහරින “ගමේ තරු” සඳහා….
“දුබලතා සහිත දරුවන්ට ඔවුන්ගේ හැකියාවන් සුවිශේෂි ලෙස වර්ධනය කර ගැනීමට අවශ්‍ය සහාය” සඳහා වැඩි අවශ්‍යතාවයක් ඇත්තේ බහුතර දුප්පත් ග්‍රාමීය සමාජයට ය. දිළිඳු බව හා නොදැනුවත්කම හේතුවෙන් නෙක දුබලතා සහිත දරුවන්ගේ අනාගතය විනාශ වන්නේ ග්‍රාමීය සමාජයෙහි ය.
ජනතා යහපත වෙනුවෙන් සියල්ල වෙනස් කරන්නට පොරොන්දුවී ආණ්ඩු බලයට පැමිණි ජා.ජ. බලවේගයට, තවමත් කෙරෙන අතීත කතා නතර කර, අනාගතය වෙනුවෙන් “දුර්අක්ෂරතා” සහ “අත්රක්තර් ප්‍රේක්ෂාවලි අවුල” සඳහා මැදිහත් වන්නේ නම්, එය කිව නොහැකි තරමේ පුණ්‍යකර්මයක් වනු ඇත.
මේ වසරේ “දුර්අක්ෂරතා” සතිය නම්කර ඇත්තේ ඔක්තෝම්බර මස 06 වන දා සිට 13 දක්වා සතිය ලෙස ය. ඒ වෙනුවෙන් අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය සමග සෞඛ්‍ය ප්‍රවර්ධන කාර්යාංශය ඒකාබද්ධව “දුර්අක්ෂරතාව” සමග “අත්රක්තර් ප්‍රේක්ෂාවලි අවුල” සම්බන්ධව දෙමාපියන්, කලාපීය අධ්‍යාපන බලධාරීන් හා ගුරු- විදුහල්පති සේවා දැනුවත් කිරීමේ 06 මසක ප්‍රාරම්භක වැඩපිළිවෙලක් දියත් කිරීම සඳහා ආණ්ඩුවට වහා ඇමති මණ්ඩල තීන්දුවක් ගත හැකිය. ඔක්තෝම්බර මස 13 වන දිනයෙන් පසු, “දුර්අක්ෂරතා” සහ “අත්රක්තර් ප්‍රේක්ෂාවලි අවුල” සම්බන්ධ පාසල් ආශ්‍රිත අඛණ්ඩ ජාතික වැඩ සටහනක් ප්‍රකාශයට පත් කිරීමද අතිශය වැදගත් ය.
මේ සමස්ථ වැඩපිළිවෙලෙහි අනිවාර්යෙන් තිබිය යුතු මූලික අරමුණු හා කොන්දේසි කිහිපයකි ඃ-
ළමුන් පාසලට ඇතුළත්කර ගැනීමේදී “දුර්අක්ෂරතා” සහ “අත්රක්තර් ප්‍රේක්ෂාවලි අවුල” ගැනද සඳහනක් ඇතුළත් වෛද්‍ය වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කිරීම අනිවාර්ය කිරීම
ගුරුවරයෙකුට හසුරුවා ගත හැකි ප්‍රමාණයේ කුඩා පංති හැදීම
එවැනි කුඩා පංතියක සෑම දරුවෙකු සම්බන්ධයෙන්ම ගුරුවරිය/ගුරුවරයා නිරන්තර නිරීක්ෂණයක යෙදීම
සෑම අධ්‍යාපන කලාපයකම, විශේෂයෙන් “දුර්අක්ෂරතා” සහ “අත්රක්තර් ප්‍රේක්ෂාවලි අවුල” සඳහා විද්‍යාත්මක දැනුමක් හා පුහුණුවක් ලැබූ ගුරු මණ්ඩලයක් සහිත විශේෂ ඒකකයක් ආබාධිත ළමුන් සඳහාවන විශේෂ පාසලක ස්ථාපිත කිරීම
“දුර්අක්ෂරතා” සහ “අත්රක්තර් ප්‍රේක්ෂාවලි අවුල” සම්බන්ධ දරුවෙකු ගැන යම් අවිනිශ්චිතයක් ගුරුවරියකට/ගුරුවරයෙකුට ඇති වුවහොත් වහා දෙමාපියන් දැනුවත්කර වෛද්‍ය උපදේශන සඳහා දරුවා යොමු කරවීම
ළමුන්ට ශාරීරිකව හා මානසිකව දඬුවම් කිරීම සහමුලින් නතර කර, ළමයා කළ වරද සම්බන්ධව ඔහුව දැනුවත් කිරීමේ පෞද්ගලික පිළිවෙතක් සකසා ගැනීම
ඒ සමග නැවත මතක් කළ යුත්තේ “ඔබට අවශ්‍ය තරග දිනන්න නම්, ජව සම්පන්න අශ්වයින් හදන්න…. මොන බම්බුවටද…… දරුවන් හදන්නේ?” යැයි තාරේ සමීන් පාර් චිත්‍රපටයේ ගුරු රාම් ශන්ක නිඛුම්භ් ඇසූ ප්‍රශ්න යයි. ඔහු හෙලා දුටු “තරගකාරිත්වය” පිළිබඳ සමාජ ආකල්පය වෙනස් නොකර සෞඛ්‍ය සම්පන්න බුද්ධිමත් දියුණු දරුවකු සමාජයට ලබා දිය නොහැකි හෙයින් ය.
කුසල් පෙරේරා
2025 මාර්තු 27 වන දින
ලෝක සමාජ මාධ්‍ය දිනය අදට (ජූනි 30) යෙදී තිබේ.
තාක්ෂණික විප්ලවත් සමඟ නූතන ලෝකයේ මාධ්‍ය සමාජය හසුරුවන ප්‍රධානතම සන්නිවේදන මෙවලම ලෙස සමාජ මාධ්‍යය (Social Media) ප්‍රමුඛ ස්ථානයට පැමිණ තිබේ.
ලෝකයේ දැවැන්ත වෙනසක් සිදුකිරීමට සහ ලෝකයම එක් ස්ථානයකට එක් කිරීමට සමාජ මාධ්‍ය ඉවහල් වී තිබීම විශේෂත්වයකි.
නව මාධ්‍ය ප්‍රවනතා ඔස්සේ මේ වනවිට සමාජ මාධ්‍ය සමාජ කණ්ඩායම්වල මූලික අංගයක් බවට පත්වී තිබෙන අතර, තොරතුරු සම්පාදනය, විනෝදාස්වාදය යන මුඛ්‍ය සන්නිවේදන අවශ්‍යතා අතික්‍රමණය කරමින් මේ වනවිට සමාජ මාධ්‍ය ප්‍රබල ජනමතයක් නිර්මාණයට ද දායකත්වය සැපයීමට අද සමත්ව ඇත.
මේ වනවිට ලෝකයේ මහාද්වීප යා කරමින් අතිවිශාල සමාජ මාධ්‍ය ජාල රාශියක් ක්‍රියාත්මක වෙයි.
සමාජ මාධ්‍ය ආරම්භය
ලෝකයේ පළමු සමාජ මාධ්‍ය වෙබ් අඩවිය නිර්මාණය වන්නේ 1997 වර්ෂයේදීය. Andrew Weinreich (ඇන්ඩෲ වෙයින්රිච්) විසින් නිර්මාණය කරන ලද එම සමාජ මාධ්‍ය වෙබ් අඩවිය නමින් Six Degrees නම් විය. 2003 වර්ෂය වනතෙක්ම ලොව පුරා අන්තර්ජාල පරිශීලකයන් අතර Six Degrees සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාව බෙහෙවින් ජනප්‍රිය වී තිබිණි.
ඒ අතර කාලයේදී Tom Anderson (ටොම් ඇන්ඩර්සන්) විසින් MySpace නමින් නව සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවක් නිර්මාණය කිරීමට කටයුතු කරන ලදී. මෙම සමාජ මාධ්‍ය වෙබ් අඩවිය තුලදී පරිශීලකයන්ට තමන්ගේ Profile (පැතිකඩක්) නිර්මාණය කර ගැනීමේ හැකියාවද තමාගේ ප්‍රියතම සංගීතය ඇසීමටද හැකියාව ලැබිණි. මින් පසුව MySpace ලෝකයේ වැඩිපුරම භාවිතා කරන සමාජ මාධ්‍ය වෙබ් අඩවිය බවට පත් විය.
සමාජ මාධ්‍ය වල විකාශනය
2004 වර්ෂයේ Mark Zuckerberg (මාර්ක් සකර්බර්ග්) හාවඩ් විශ්වවිද්‍යාලයේ දෙවන වසර ශිෂ්‍යයෙකු ලෙස අධ්‍යන කටයුතු කරමින් සිටියදී Facebook සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාව නිර්මාණය කිරීමට කටයුතු කළේය. 2006 වර්ෂය වන විට Facebook සමාජ මාධ්‍ය වටා විශාල පරිශීලකයන් ප්‍රමාණයක් එක්රැස් විය. Facebook සමාජ මධ්‍ය වේදිකාව උසස් තත්වයෙන් පවත්වා ගැනීමට ඔවුන් බොහෝ දේ සිදු කළහ. Twitter සමාජ මාධ්‍ය ජාලයේ ආකාරයට HashTag එක් කිරීම, SnapChat සමාජ මාධ්‍ය ජාලයට අභියෝගයක් වන ලෙස Facebook Stories විශේෂාංගය එක් කිරීම ඉන් කිහිපයකි. මේ වන විට සමාජ මාධ්‍ය වේදිකා අතර ප්‍රමුඛයා ද වී සිටින්නේ Facebook ආයතනයයි. එහි මාසික සක්‍රීය පරිශීලකයින් සංඛ්‍යාව බිලියන 3.065 කි.
2010 වර්ෂයේදී Instagram සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාව කරලියට පැමිණීමත් සමග Facebook දැන සිටියේ තමාට දැඩි තරඟකරුවෙකු සිටින බවයි. Instagram සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාව Facebook සමාජ මාධ්‍ය වේදීකාවට වඩා උසස් දෘෂ්‍ය ස්ථානයක් ලබාදීම හේතුවෙන් ඉතාමත් ඉක්මණින් තරුණ ප්‍රජාව අතර ජනප්‍රිය වීම සිදුවිය.
2011 වර්ෂයේදී Instagram සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාව Facebook ආයතනය විසින් මිලදී ගැනීමත් සමග සමාජ මාධ්‍ය ලෝකයේ සිය ස්ථානය තවත් ස්ථිර ලෙස තහවුරු කර ගැනීමට Facebook සමාගමට හැකියාව ලැබිණි.
සමාජ මාධ්‍යයන්හි අරමුණු
සමාජ මාධ්‍යන්හි අරමුණ ඔබ දැන සිටියාද? සමාජයේ මිනිසුන් විවිධ අරමුණු සදහා සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවන් භාවිතා කරති.
සමාජ මාධ්‍යන්හි ප්‍රධාන අරමුණු හතරකි. එහි කෙටි යෙදුම SLIM යනුවෙන් දැක්විය හැකිය.
S – Share
සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කරන සියළු දෙනා විවිධ ආකාරයෙන් තම අදහස්, තොරතුරු අන් අය සමග බෙදා ගනී. එසේත් නොමැතිනම් Share කිරීමට කටයුතු කරයි.
තොරතුරු බෙදා ගැනීමේදී සැළකිලිමත් විය යුතු ප්‍රධාන කරුණු කිහිපයකි. පළමුව ඔබ බෙදා ගැනීමට බලාපොරොත්තු වන තොරතුරු නිවැරදිද යන වග ඔබ සනාථ කර ගත යුතුය. දෙවනුව තොරතුරේ හෝ අදහසේ හරය පිළිබදව සිතා බැලිය යුතුයි. අවසාන වශයෙන් ඔබ එය පරිශීලකයන් හෝ ප්‍රේක්ෂකයන් අතරට යවන සන්නිවේදන ආකාරය පිළිබදව තීරණය කළ යුතුය.
L – Learn
සමාජ මාධ්‍ය තුළින් පරිශීලකයන් දැනුවත්ව හෝ නොදැනුවත්ව යම් ඉගෙනීමක් සිදුවේ. සාම්ප්‍රදායික මාධ්‍යන්ට වඩා ඉක්මණින් සහ පහසුවෙන් විද්‍යුත් මාධ්‍ය හරහා මූලාශ්‍ර පිළිබදව අධ්‍යනය කළ හැකිය.
YouTube සමාජ මාධ්‍ය තුළ නොකඩවා වසර 7ක් පුරාවටම පරිශීලකයන් විසින් වැඩිපුරම භාවිතා කරන ලද සෙවුම් විමසුම (Search Query) ලෙස “How to” යන්න එම ආයතනයේ දත්ත වලට අනුව පෙන්වා දෙයි. මෙයින් අදහස් වන්නෙ බොහෝ පරිශීලකයින් සමාජ මාධ්‍ය හරහා යම් දැනුමක් ලබා ගැනීමට උත්සාහ කරන බවත් මේ හරහා ඉගෙන ගැනීමේ හැකියාව පවතින බවත්ය.
I – Interacting
සමාජ මාධ්‍යන්හි ප්‍රාධානතම අංගය ලෙස අන්තර් ක්‍රියාකාරීත්වය හැදින්විය හැක. සමාජ මාධ්‍ය පුද්ගලයින් අතර කාලය සහ දුරස්ථභාවය වැනි සාම්ප්‍රදායික බාධක බිද දමයි.
Messenger, WhatsApp වැනි සමාජ මාධ්‍ය හරහා මිනිසුන්ට වර්තමානයේ අප සිටින බාධක හමුවේ වුවද අන්තර් සබදතා මැනවින් පවත්වා ගැනීමේ හැකියාව ලැබේ.
එපමණක් නොව Twitter වැනි උසස්ගණයේ සමාජ මාධ්‍ය, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සබදතා, නිළ නිවේදන වැනි රාජකාරීමය ක්‍රියාකාරකම් වලටද ඉවහල් වන අවස්ථා බොහෝමයක් ඇත.
M – Marketing
සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කරන බොහෝ දෙනා අලෙවි ප්‍රවර්ධනය සදහා නැඹුරු වේ. තම ව්‍යාපරයේ සහ තම සන්නාමය ලොව පුරා මිනිසුන් අතරට ගෙන ඒමට සමාජ මාධ්‍ය බෙහෙවින් ඉවහල් වේ.
සමාජ මාධ්‍ය තුළ සහ සමාජයේ ක්‍රියාකාරි පුද්ගලයන් සමාජ මාධ්‍ය හරහා තමන්ගේ පොදු රූපය සමාජ මාධ්‍ය තුළින් නිර්මාණය කර ගැනීමට කටයුතු කරයි.
කුමන හෝ දෙයක් අඩු කාලයකදී අඩු වෙහෙසකින් ප්‍රවර්ධනය කර ගැනීමට සුදුසුම වේදිකාව සමාජ මාධ්‍ය ලෙස හැදින්විය හැක.
සමාජ මාධ්‍යයන්හි භාවිතය
ඉහත සදහන් කරන ලද අරමුණු සමාජ මාධ්‍ය භාවිතය සදහා බෙහෙවින් ඉවහල් වේ.
නමුත් අද වන විට සමාජ මාධ්‍ය වෙත විවිධාකාරයේ දෝශාරෝපණ එල්ල වන්නේ සිදු වී තිබෙන සියළු වැරදි සමාජ මාධ්‍ය වෙත එල්ල කරමිනි. නමුත් මෙම ගැටළු වලට ප්‍රධානතම හේතුව වන්නේ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කරන ආකාරය සහ භාවිතා කරන්නාගේ මානසික මට්ටමයි.
අසත්‍ය පුවත් බොහෝමයක් මේ දින වලදී සමාජ මාධ්‍ය හරහා ක්ෂණිකව ව්‍යාප්ත වන අයුරු අපට දැක ගත හැකිය. නමුත් අසත්‍ය පුවත් සමාජ ගත කිරීමෙන් එය සිදු කරනු ලබන පුද්ගලයා ලබනු ලබන ආශ්වාදය ඔහුගේ මානසික ව්‍යාකූලතාවය සමාජය ඉදිරියේ විදහා දක්වයි. එසේම නිකරුණේ නිශ්ඵල ක්‍රියා සදහාද සමාජ මාධ්‍ය භාවිත කරන්නන් සිය ජීවිතයේ වටිනා කාලය සමාජ මාධ්‍ය හරහා විනාශ කර ගැනීමට කටයුතු කරයි.
එබැවින් වගවීමකින් හා වගකීමකින් සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කිරීම පරිශීලක සැමගේ යුතුකමකි.
කිසිදු පක්ෂයට බහුතරය නොතිබූ, පළාත් පාලන ආයතන 10 ක ගැටුම් හො අධිකරණ තීන්දු නිසා පළාත් පාලන ආයතන පිහිටුවා ගැනීමට හැකිවී නැත. දිගින් දිගටම පළාත් පාලන කොමසාරිස්වරයාට හෝ කොමසාරිස්වරියගේ මැදිහත්වීමෙන් පළාත් පාලනය ආයතනයන්ට සභපති/නගරාධිපති තෝරාපත් කර ගැනීමට නොහැකි වන්නේ නම්, දඟ කරන කෑගහන පලාත් පාලන සභිකයාගේ ඉරණම කුමක් විය හැකි ද? යන්න විමසා බැලිය යුතුය.
මේ දිනවල දවසේ වෙඩිල්ල තරමටම ජනප්‍රිය මාතෘකාව, දවසේ අංගය මහා නගර සභා, නගර සභා, ප්‍රාදේශීය සභාවල නගරාධිපතිවරුන් සහ සභාපතිවරුන් පළාත් පාලන කොමසාරිස් මුලසුන දරන පළමු රැස්වීමේ දී තෝරා ගැනීමයි. එයට විධිවිධාන සැලසෙන්නේ (262 වන අධිකාරය) පළාත් පාලන ඡන්ද විමසීම් ආඥා පනත සංශෝධනය කළ 2012 අංක 22 දරන පළාත් පාලන ආයතන ඡන්ද විමසීම් (සංශෝධන) පනතේ 66 ඇ හා 66 ඈ වගන්ති වලිනි.
බස්නාහිර පලාත් පාලන කොමසාරිස්වරිය නිසා ‘ලස්සන තියරිය’ ලෙස හැදින්වෙන් මෙම ඡන්ද විමසීම සම්බන්ධයෙන් 66 ඈ (6) වගන්තියේ එන “යෝජනා සම්මතය” පිළිබඳ අර්ථ නිරූපනය විවාදාපන්න වී ඇත.
රාජ්‍ය පරිපාලන අමාත්‍යාංශයට තමන්ට නැති අධිකාරියකින්, කිසිදු නෛතික වැදගැම්මකට නැතිව නිකුත් කර ඇති “උපදේශන මාලාවක්” කරේ තබාගෙන විපක්ෂය සීතාවක ඇතුළු තැන්වන පිටව ගියේය. බණ්ඩාරගම ඇතුළු තැන්වල කලහ කළහ.
දිගින් දිගටම යම් සභාවක එම තත්වය ඇතිවුවහොත් සිදුවන්නේ කුමක්ද? යන්න පලාත් පාලන විධිවිධාන හ අනුශාංගික පනත් ඇසුරෙන් විමසා බලමු.
මුලින්ම, මෙවැනි තත්වයක් පිළිබඳ කටයුතු කිරීමට පළාත් පාලන ආයතන ඡන්ද විමසීම් ආඥා පනතේ විධිවිධාන නැත.
එවිට පළාත් පාලනයේ මූලික පනත් එනම් ( 252 වන අධිකාරය) මහා නගර සභා ආඥා පනත, (255 වන අධිකාරය) නගර සභා ආඥා පනත හා 1987 අංක 15 දරන ප්‍රාදේශීය සභා පනත දෙසට හැරෙන්නට සිදුවේ.
මහා නගර සභා ආඥා පනතේ 277 ( ඉ) වගන්තිය අනුව ” රැස්වීම් පැවැත්වීම, රැස්වීම්වලට පැමිණ සිටීම හෝ පවත්වන ලද රැස්වීමකදී ඡන්දය පාවිච්චි කිරීම හෝ රැස්වීමේ කටයුතු කිරීම මහා නගර සභාවක යම් සභිකයෙකු විසින් නිරතුරුවම ප්‍රතික්ෂේප කර තිබීම ” පිළිබඳව ප්‍රමාණවත් සාක්ෂි ඇති බවට අමාත්‍යවරයා සෑහීමකට පත් වුවහොත් ඒ එක් එක් අවස්ථාවට අනුව අමාත්‍යවරයා විසින් ගැසට් පත්‍රයේ පළ කරනු ලබන නියමයක් මගින් සභාවේ සියලුම සභිකයන් හෝ ඔවුනතුරින් යම් සභිකයෙකු හෝ ධූරයෙන් පහ කළ හැකිය. නැතහොත් මහා නගර සභාව විසුරුවා හැරිය හැකිය. (අවධාරණය – මෙහි අමාත්‍යවරයා යන පළාතේ පලාත් පාලන අමාත්‍යවරයා ය.)
නගර සභා ආඥා පනතේ 184 (1)(අ) හි මෙයම සඳහන් ය. එයට අමතරව 184(1)(ඇ) වගන්තියේ ” කොමසාරිස් වරයාගේ නියමයන්ට, උපදෙස්වලට හෝ නිර්දේශයන්ට නගර සභාවක සභිකයෙකු නිරතුරුවම අකීකරු වීම, ඒ නියමයන් උපදෙස් හෝ නිර්දේශ නොතකා හැරීම ” හේතුවෙන්ද සභිකයෙකු ධූරයෙන් පහ කිරිමට අමාත්‍යවරයාට හැකිය. (ඔව් සරළවම නිසි ආයතනික ක්‍රමවේදයකින් පසුව සභික ධූරයෙන් ඉවත් කළ හැකියි!)
1987 අංක 15 දරන ප්‍රාදේශීය සභා පනතේ 185 (ඈ) වගන්තියෙන්ද කොමසාරිස්වරයාට අකීකරු වන සභිකයාට අත්විය හැකි ඉරණම පෙන්වාදේ.
මේ පනත් තුනෙහි එන අමාත්‍යවරයා 1989 අංක 12 දරන පළාත් සභා (ආනුෂංගික විධිවිධාන ) පනතේ 2 වගන්තිය යටතේ පවරා ඇති බලතල ප්‍රකාර අවස්ථාවෝචිත පරිදි පළාත් සභාවේ පළාත් පාලන විෂය භාර අමාත්‍යවරයා හෝ පළාතේ ආණ්ඩුකාරවරයා වේ.
මේ බලතල පාවිච්චි කළ යුතුය කියා හෝ මෙවැනි තත්වයක් දක්වා පලාත් පාලන ආයතන පිහිටුවීමේ ගැටළුව දිග්ගැස්වවිය යුතු නැත. මේ සටහනින් උත්සාහ කලේ අකීකරු සභිකයින් සම්බන්ධයෙන් මේ විෂය පථය තුළ ආණ්ඩුකාරවරයන්ගේ හා පළාත් පාලන කොමසාරිස් වරුන්ගේ බලය කොතරම්ද යන්න ‘පොතේ හැටියට විත්තර කිරීම’ පමණී.
මෙම පියවර මගින් ද, පලාත් පාලන ආයතනයක සභාපති/නගරාධිපති ඇතුළු තනතුරු සඳහා පත් කිරීම සිදු කිරීමටත්, විධිමත්ව පවත්වාගෙන යාමටත් නොහැකි වන්නේ නම්, බාධා සිදුකරන්නේ නම් පලාත් පාලන ආයතනය කොමසාරිස් පාලනයට යටත් කළ හැකිය.
මාගේ පුද්ගලික අදහස නම් එය කිසි ලෙසකින් හෝ සිදු නොකල යුතු බව ය. සිදුකරන්නේ නම් එය ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී බවය.
රජිත් කීර්ති තෙන්නකෝන්
කාලෙකට ඉස්සර, ග්‍රාමීය ආර්ථිකය වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා අඩු ආදායම්ලාභී පවුල්වලට ‘වටු කුරැළු පැටවුන්’ ලබාදීමේ වැඩසටහනක් දකුණේ ක්‍රියාත්මක කරලා තිබුණා. හැබැයි, හම්බන්තොට ට බෙදපු කිසිම වටු කුරුල්ලෙක් බිත්තර දාලා නෑ ලූ. ව්‍යාපෘතිය අසාර්ථකයි.
දැන් මේ ගැන දිස්ත්‍රික්කයේම රාජ්‍ය නිලධාරීන් (2015 විතර) ඉන්න රැස්වීමක දී කේක් කමින් කතා කරනවා. මේ රැස්වීමට පිට පලාතකින් ගිහින් හිටපු නිලධාරියෙක් අර වටු කරුළු කතාව කිව්ව පශු සම්පත් නිලධාරියාගෙන් අහනවා ‘මට වටු කුරුළු පැටව් දෙන්නෙක් දෙන්න බැරිද? ගෙදර හුරතලයට හදන්න’ කියලා.
හම්බන්තොටින් පැටව් දෙන්නා, දෙනියායට ගෙනල්ලා දවස් දෙකෙන් වටු කුරුල්ලෝ බිත්තර දාන්න පටන් ගන්නවා.
අර නිලධාරියා, මේ පණිවුඩය හම්බන්තොටට පශු නිලධාරීන්ට දීලා කියනවා ‘සමහරවිට බිත්තර දාන්නේ නැත්තේ දේශගුණය නිසා වෙන්න ඇති, තෙත් කලාපයට ගෙනල්ලා බලමු ද?’ කියලා.
පණිවුඩේ ලැබිලා වටු පැටව් එකතු කරන්න හොයනකොට, බිත්තර දාන්නේ නැති නිසා වැඩි හරියක් වටුවෝ මරාගෙන කාලා. හැබැයි ඉතිරි ටික හිනිදුම, දෙනියාය පැත්තට ගෙනිච්ච පැටව් දැන් හොඳට බිත්තර දානවා!
මේ කතාව මට කිව්වේ දකුණු පළාතේ හිටපු කාලේ, එහි සේවය කළ පශු වෛද්‍යවරයෙක්. අතීත කතාවක්.
මේ දවස්වල විදේශයන්ගෙන් ගෙනාපු කිරිඑළදෙන්නු ගැන ප්‍රශ්නයක් යනවා නේ. ජනාධිපතිවරු 3, අමාත්‍යවරු 8 (හැරිසන්, විජිතමුණි, රංජිත් මද්දුම බණ්ඩාර, මහින්ද යාපා, චමල් රාජපක්ෂ, මහින්දානන්ද, අමරවීර) ක්, අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරු 15 (රේණුකා, ජයන්ත විජේරත්න, මායාදුන්න, රුවන්චන්ද්‍ර, රත්නායක, නීල් හපුහීන්න, සුමේධ පෙරේරා, රෝහණ පුෂ්පකුමාර, මහාචාර්ය උජිත් ජයසිංහ, ගුණදාස සමරසිංහ, ජනක ධර්මකීර්ති, නිශාන්ත වික්‍රමසිංහ, ඩී.පී. වික්‍රමාරච්චි) ක්, අතිරේක ලේකම්වරු 10 (පතිරත්න, නිහාල් වෙදසිංහ, ගීතා රාජපක්ෂ, බණ්ඩාරලතා, සී.එන්. ගමගේ, සමරනායක, නිහාල් ජයවීර, අමරසිංහ, පී.එස්. ප්‍රනාන්දු) ක්, ‘පැමිණිල්ලේ විත්තිකරුවන්’ බවට පත්වෙලා. අල්ලස් හෝ දූෂණ විමර්ශන කොමිසම සහ පොලිසියේ මුල්‍ය අපරාධ විමර්ශව ඒකකය (FCID) විසින් මේ ගැන විමර්ශන දෙකක් (හෝ එයට වැඩි ගණනක්) පවත්වනවා.
ලංකා රජය විසින් ගෙවනු ලැබූ අත්තිකාරම් මුදල ඔස්ට්‍රෙිලියාවේ තිබේ. පුද්ගලික අංශය විසින් අත්තිකාරම් මුදලක් ගෙවා, එහි සැපයුම (හරක්) රටට නොලුබුණු විට සිදු කරන්නේ බේරුම්කරණ ක්‍රියාවලියකින් එම ප්‍රශ්නය විසදාගැනීමයි. නමුත්, අද දක්වාම බේරුම්කරණ ක්‍රියාවලියක් සිදු නොකර රාජ්‍ය නිලධාරීන් 86 ක් ගැන විමර්ශණයක් සිදු වෙනවා. ලංකා රජය හා ඕස්ට්‍රෙිලියන් රජය අතර සිදුවූ මුදල් හුවමාරුව රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික මැදිහත්වීමකින් නැවත රටට ලබාගත හැකියි. නිලධාරීන් එය සිදු නොකර, හිටපු දේශපාලනඥයින්, නිලධාරීන් මඩවනවා.
ඔය හයිබ්‍රිඩ් වැස්සියෝ පුද්ගලික අංශයේ ගොවිපලවල නියමිත ප්‍රමාණයට කිරි දෙනවා. අබේවෙල විතරක් නෙවෙයි, හොඳට ප්‍රමිතියක් සහිතව කන්න බොන්න දෙන තැන්වල කැප්පෙටිපොල, හපුතලේ හොඳට කිරි දෙනවා. ලාභ ලබනවා. රාජ්‍ය අංශයේ දී පාඩු ලබනවා.
ආණ්ඩුවට ව්‍යාපාර කරන්න බැරි ඇයි කියලා ගොඩාක් දෙනෙකුට තියෙන ප්‍රශ්නයට උත්තරය මෙතන තියෙනවා.
ආණ්ඩුවේ ආයතන කරන සත්ව නිෂ්පාදන ව්‍යාපාර වලින් මිරිදිය මත්ස්‍ය පැටවුන් අභිජනනය ඉතාමත් සාර්ථක වුණා. එයින්, මිනිස්සුන්ගේ ආදායම විතරක් නෙවෙයි, මිනිස්සුන්ගේ පෝෂණ අවශ්‍යතාවයත් පිරිමැහුණා. ආණ්ඩුවේ අලුත් ප්‍රසම්පාදන හා ටෙන්ඩර් ප්‍රවේශය නිසා පලාත් කිහිපයකම ‘මිරිදිය මත්ස්‍ය’ ව්‍යාපෘති පවත්වාගෙන යන්න බැරි තැනකට පත්වෙමින් තියෙනවා.
රජයට පාඩුවක් වෙන්නෙත් නැතුව, විගණකාධිපති ගේ නිර්ණායක අනුව කටයුතු කරමින්, කෝප් කමිටුවේ ආධුනික ප්‍රශ්න කිරීම්වලිනුත් බේරිලා, ප්‍රධාන ගණන් දීමේ නිලධාරියා වන රේඛීය අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්ගේ නිර්ණායක අනුව, අමාත්‍යවරයාගේ ඡන්ද කොට්ඨාශයේ උදවියටත් සෙතක් වෙන විදිහට බැරිනම් මාධ්‍ය ප්‍රචාරයක් හෝ ලැබෙන ආකාරයට, පුද්ගලික අංශයේ තරගකාරී ආයතන සමඟ අසමාන තරඟ බිමක බිස්නස් කරන එක ලේසි වැඩක් නෙවෙයි. එහෙම වැඩ කරන්න පුළුවන් පිරිසකට දැන් රාජ්‍ය සේවයේ හොඳ ඉල්ලුමක් ඇති වෙලා තියෙනවා!
රාජ්‍ය සේවයේ ව්‍යාපාරවල වගකීම් දරන නිලධාරීන්ට තියෙන ලොකුම ප්‍රශ්නය තමයි, ‘ලොකුම හොරකම කරපු, වැටුප් දීමනා ලබන අය’ පැමිණිලිකරු වෙලා කිසිම ප්‍රතිලාභයක් නොලැබුණු රාජ්‍ය නිලධාරීන් රොත්තකටම නින්දා, අපහාස, උපහාස විදිමින් අතින් මුදල් වියදම් කරගෙන පොලිසි උසාවි ගානේ ලගින්නට වීම.
විශේෂයෙන් ‘රාජ්‍ය ව්‍යවසාය රැක ගැනීම සිය ප්‍රතිපත්තිය විදිහට සලකන’ ආණ්ඩුවකට අද ‘තාක්ෂණික ඇගයීමක් කර ගැනීමේ, ටෙන්ඩර් එකක් අනුමත කර ගන්න බැරි තත්වයක් මතුවෙලා තියෙන්නේ මේ නිසයි.
‘රාජ්‍යයට ව්‍යාපාර කරන්න බැරි බව’ පෙන්වන හොඳම උදාහරණය වටු කුරුළු කතාව නෙවෙයි. ‘රාජ්‍ය ව්‍යාපාරවලට මැදිහත්වන නිලධාරීන්ට අත්විය හැකි අවාසනාවන්ත සහ බිහිසුණු ඉරණම තමයි, ‘කිරි හරක්’ ඇණුවුම් කිරීම පිළිබඳ සිදුවන විමර්ශනය!
රජිත් කීර්ති තෙන්නකෝන්
රථවාහන දඩ ඔන්ලයින් ගෙවන ක්රමවේදයකට කැබිනට් අනුමැතිය
ප්‍රබල ඉන්දීය ව්යාපාරිකයන් 20ක් ජනපති හමුවේ (ඡායා)
බස් ගාස්තු 0.55%කින් අඩු වෙයි
-
පුවත්5 days agoමහරගම CIB Big City බොන වතුර බෝතලේත් වැඩි මිලට විකුණා මිලියනයක් දඩකයි
-
පුවත්5 days agoමහජන බැංකුව කෝටි 9ක් හොරා කාලා; විමර්ශනයක් කරන්නැයි CIDයට අධිකරණයෙන් නියෝග
-
පුවත්1 week agoපොලිස් ලොක්කෝ දෙකකගේ වත්කම් විමර්ශනයට
-
පුවත්1 week ago‘පොල්’ දෙසතිය යාපනයෙන් ඇරඹේ
-
පුවත්3 days agoලංකාවේ විශාලතම විදේශ සෘජු ආයෝජන ව්යාපෘතියත් කතාවලට සීමා වෙලා