දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව තම කාර්යභාරය දිගින් දිගටම පැහැරහරිමින් සිටීම නිසා වත්මන් ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ විවිධ ක්‍රමෝපාය තුළින් රටේ ආර්ථික ස්ථාවරත්වයකට ගෙන ඒමේ උත්සාහය අසාර්ථක වෙමින් ඇතැයි වාර්තා වේ.
ඒ සඳහා දැනට ලැබී තිබෙන නව දත්ත වලට අනුව, අගෝස්තු මස මැද වන විට බලාපොරොත්තු වූ බදු ආදායම එකතු කිරීමට අපොහොසත්වීම සෘජුවම ගැටලුවක් වී ඇති බව පැවසේ.
ලෝක ආර්ථික අර්බුදය තුළ ශ්‍රී ලංකාව තවමත් රටෙහි ආර්ථිකය ස්ථාවර කරගැනීමට දැඩි පරිශ්‍රමයක් දරමින් සිටින රටක් ලෙස සැලැකේ.
කුඩා සහ මධ්‍යම පරිමාණ බදුගෙවන්නන්ගේ ලිපි ගොනු සහිත ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ ප්‍රාදේශීය කාර්යාල ඉතා ඉහළ දූෂණ මට්ටමක පැවතීම, ඒ සඳහා ප්‍රමාණවත් විනය කටයුතු ඉහළ පරිපාලනය නොගැනීම, ඉහළ නිලධාරීන්ගේ මිතුරු සබඳතා තුළ පහළ දූෂිත ඇතැම් නිලධාරීන්ට රැකවරණය ලැබීම, නිසි වෙලාවට බදු තක්සේරු නිකුත් කිරීමට තරම් කාර්යක්ෂම ලෙසින් නිලධාරීන් රාජකාරියෙහි නොයෙදීම, සහ RAMIS පද්ධතියේ අක්‍රිය වීම හේතුවෙන් 2018/2019 සිට ආරම්භ වන කාලය සඳහා බදු තක්සේරු නිකුත් නොවීම එම ආයතනයට බදු එකතු කර ගැනීම බිඳ වැටීමට හේතුවී ඇත.
මූල්‍ය දූෂණයට එරෙහිව සටන් කිරීම සඳහා IMF විශාල අවධානයක් යොමු කරමින් කටයුතු කරන අතර ඔවුන් විශ්වාස කර සිටින්නේ දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවද මේ සඳහා සහයෝගය දක්වනු ඇති බවයි.
ප්‍රාදේශීය කාර්යාලවල සිදුවන බොහෝ අයතා ක්‍රියාකාරකම් මෙන්ම ප්‍රධාන දෙපාර්තමේන්තුවේ Investigation සහ High Net Worth අංශ තුළින් රටට හිමිවන ආදායමට වඩා අහිමි වන ආදායම වැඩිව ඇති බවට ද මේවන විට චෝදනා එල්ලවී තිබේ.
කෙසේවුවද, ඇතැම් ඉහල නිලධාරීන් විසින් ලබාදෙන රැකවරණය නිසා මෙම තොරතුරු අනාවරණය නොවන තත්ත්වයක් මතුව ඇති බව එහි අභ්‍යන්තර ආරංචි මාර්ගවලින් වාර්තා වේ.
මෙහි තත්ත්වය තවත් බරපතලවී ඇත්තේ IMF නියෝජිතයින් පවා මුලා කරමින් කතා කිරීමට, දත්ත ලබාදීමට වෙනස්ම ක්‍රමවේද භාවිතා කිරීමට තරම් ඇතැම් නිලධාරීන් සටකපටි වී සිටීම නිසා බවද පැවසේ.
මෙම තත්වය තුළ වත්මන් රටේ ආදායම් ඉලක්කයන්ට තර්ජනයක් එල්ල වී ඇති අතර ඊට විසඳුම ලෙසින් IMF විසින් යළි වැට් බදු අනුපාතය ඉහළ නැංවීමට කටයුතු කලහැකියයි සැකයක් මතු වී ඇති බවද වාර්තා වේ.
එසේ නැවත වැට් බදු වැඩිවීමක් සිදුවුවහොත් ඉන් පීඩා මධ්‍යම සහ අඩු ආදායම් ලබන ජනතාව පීඩාවට ලක්වන බව ආර්ථික විශ‍ේෂඥ මතය වේ.
බදු එකතු කිරීම සහ බදු බලාත්මක කිරීමට නිසි සැලසුමක් සහිතව කටයුතු කිරීම, දූෂිත නිලධාරීන්ට එරෙහිව නීතිය නොපැකිලව ක්‍රියා කිරීම, බදු ගෙවන්නන්ගේ විශ්වාසය වැඩිකිරීමට හැකි පරිදි කටයුතු කිරීමට වැඩ පිළිවෙලක් සකසා ක්‍රියා කිරීම , RAMIS පද්ධතිය කඩිනමින් කාර්යක්ෂම ලෙසින් සකසා ගැනීමට විනිවිධ භාවයෙන් යුතු කණ්ඩායමක් යෙදවීම මගින් අදාළ තත්ත්වයන් මඟහැරවීමට හැකි බවද ආර්ථික විශේෂඥයන් පෙන්වා දෙති.
එය බදු දෙපාර්තමේන්තුවේ සමස්ත ක්‍රියාකාරිත්වය සහ ප්‍රතිරූපය ගොඩ නැංවීමටත් අවසානයේ රටට වුවමනා ආදායම එකතු කරගැනීමටත් රුකුලක් වනු ඇතැයි ද ඔවුහු කියති.
